मुंबई, 15 जून : उन्हाळ्याच्या हंगामात, प्रत्येक व्यक्तीला हलक्या अन्नाबरोबरच अधिकाधिक पेय आणि थंड पदार्थ खाण्याची इच्छा असते. या ऋतूत उष्णतेपासून वाचण्यासाठी लोक विविध प्रकारचे ज्यूस आणि थंड पदार्थ पितात. पण आज आम्ही तुम्हाला अशाच एका साध्या पिठाबद्दल सांगणार आहोत. या ऋतूमध्ये ज्याचे सेवन केल्याने तुम्हाला खूप थंडावा मिळेल आणि अनेक मोठ्या समस्यांवर रामबाण उपाय म्हणून काम करेल. हे गहू, हरभरा आणि बार्ली मिश्रित पीठ, सत्तू म्हणून ओळखले जाते. या हंगामात हलके असते आणि एक ग्लास सरबत चार चपात्यांच्या बरोबरीचे असते. सर्वात महत्त्वाची गोष्ट म्हणजे हे साधे दिसणारे पीठ धार्मिक नगरी करौलीमध्ये उष्णतेपासून तसेच ठाकूरजींना उष्णतेपासून आराम देण्यासाठी नियमितपणे वापरले जाते. चला तर मग जाणून घेऊया या साध्या पिठाच्या सत्तूचे अनेक फायदे. हे तीन प्रकारच्या धान्यांपासून तयार केले जाते आयुर्वेदिक डॉक्टर उमेश शर्मा यांच्या मते, साधे दिसणारे सत्तूचे पीठ 3 धान्य मिसळून तयार केले जाते. हे पीठ गहू, हरभरा आणि सातूचे धान्य भाजून बनवले जाते. सत्तू हा प्रथिनांचाही उत्तम स्रोत आहे. यामध्ये प्रथिनांचे प्रमाण कृत्रिम न राहता नैसर्गिकरित्या आढळते. आयुर्वेदात त्याच्या थंड प्रभावासाठी त्याचे विशेष फायदे सांगितले आहेत. जे उन्हाळ्याच्या हंगामात उष्माघातापासून देखील बरेच संरक्षण करते. यासोबतच सत्तूमध्ये फायबर, प्रोटीन, कॅल्शियम आणि मॅग्नेशियम मुबलक प्रमाणात आढळते. उन्हाळ्यात याचे सेवन केल्याने पाण्याची कमतरता भासत नाही. उन्हाळ्यात तहान जास्तीत जास्त लागते असे आयुर्वेदिक डॉक्टरांनी सांगितले. परंतु या ऋतूमध्ये जर एखाद्या व्यक्तीने नियमितपणे सत्तूचे सेवन केले तर त्याच्या शरीरात पाण्याची कमतरता भासत नाही. एखादा कष्टकरी मजूरही कठोर परिश्रमानंतर एक ग्लास सत्तू पितो, तर तो सत्तूचा एक ग्लासही त्याला दिवसभर एनर्जी पुरवतो. एक ग्लास असतो 4 चापतींच्या बरोबर आयुर्वेदिक डॉक्टर उमेश शर्मा सांगतात की, सत्तू हे आरोग्यासाठी आणि उन्हाळ्यात थंड होण्यासाठी उत्तम आहे. हलके अन्न असण्याव्यतिरिक्त त्याचा एक ग्लास चार चापतींच्या बरोबरीचा असतो. याचे सेवन अनेक रोगांवर फायदेशीर सामान्य पीठ सत्तूमध्ये कार्बोहायड्रेट आणि चरबी नसल्यामुळे रक्तदाब आणि मधुमेह सारख्या आजारांचा प्रभाव देखील कमी होतो. त्यात फॅट नसल्यामुळे वजन कमी होण्यासही मदत होते. आयुर्वेदिक डॉक्टर उमेश शर्मा यांच्या मते, सत्तूमध्ये भरपूर फायबर असल्यामुळे ते मल सहज काढून टाकते. त्यासोबतच पोटाच्या अनेक समस्यांवरही ते फायदेशीर आहे. उन्हाळ्यात याचे नियमित सेवन केल्यास पोटाला थंडावा मिळतो. अशा प्रकारे करू शकता सत्तूचे सेवन आयुर्वेदिक डॉक्टरांच्या मते, उन्हाळ्याच्या हंगामात एक ग्लास पाणी घेऊन त्यात दोन चमचे सत्तूचे पीठ आणि दोन चमचे साखर मिसळून घ्या. नंतर त्याचे द्रावण चांगले बनवून तुम्ही सत्तूचे सेवन करू शकता. जर तुम्ही या हवामानात सकाळी सत्तूचे सेवन केले तर ते तुम्हाला बाहेर जाताना डिहायड्रेशन टाळण्यास देखील मदत करेल. मधुमेही रुग्णही याचा वापर करू शकतात सामान्य लोकांव्यतिरिक्त, मधुमेही रुग्णही उन्हाळ्यात सत्तू वापरू शकतात. मात्र यासाठी त्यांना काही खबरदारी घ्यावी लागेल. उन्हाळ्यात सत्तूचे सेवन करण्यासाठी सत्तूच्या पाण्यात थोडे मीठ, सुका पुदिना आणि शिजवलेले जिरे मिसळून प्यायल्याने मधुमेहाचा प्रभाव कमी होऊन शरीराला थंडावा मिळेल.