मुंबई, 23 मे : ट्रेनमध्ये तुम्ही अनेकदा निळ्या आणि लाल रंगाचे डबे पाहिले असतील.बहुतेक गाड्यांना निळ्या रंगाचे डबे आहेत, परंतु राजधानी आणि सुपरफास्टसह प्रीमियम क्लासच्या गाड्यांना लाल रंगाचे डबे आहेत. यात फक्त रंगाचा फरक असेल असे बहुतेक प्रवाशांना वाटेल पण तसे नाही. हे दोन्ही डबे सुरक्षितता आणि सोयीच्या दृष्टीनेही महत्त्वाचे आहेत. गेल्या काही वर्षांत रेल्वेच्या डब्यांमध्ये खूप बदल झाले आहेत किंवा ते पूर्णपणे बदलले आहेत. एकेकाळी ट्रेन ची बोगी हलक्या लाल किंवा तपकिरी रंगाची असायची. मग निळे डबे दिसू लागले, त्यानंतर आता लाल रंगाच्या बोगी जास्त दिसतात. निळे आणि लाल रंगाच्या डब्यांमध्ये काय फरक आहे हे पाहूया…
ICF आणि LHB कोच काय आहेत?
भारतात दररोज कोट्यवधी लोक रेल्वेने प्रवास करतात. म्हणून रेल्वे हे देशातील सर्वात व्यस्त वाहतुकीचे साधन आहे. त्यामुळेच भारतीय रेल्वे वेळ पडल्यावर ट्रेनचे डबे प्रवासी सेवेतून काढून टाकते आणि त्यांच्या जागी नवीन डबे बसवले जातात. भारतीय रेल्वेमध्ये 2 प्रकारच्या कोच सेवा आहेत. हे ICF आणि LHB कोच आहेत.
IRCTC Tour Package: फक्त 6 हजार रुपयांत करा वाराणसीची सैर, 4 दिवसांचं स्वस्त टूर पॅकेज
कोचच्या वापराचा कालावधी किती?
ICF डबे स्टीलचे बनलेले असतात आणि त्यांचे कोडल लाइफ 25 वर्षे असते. त्यामुळे या कालावधीपर्यंत ते प्रवासी बोगी म्हणून वापरले जातात आणि नंतर त्यांना सेवेतून काढून टाकले जाते. तर, LHB डबे स्टेनलेस स्टीलचे बनलेले आहेत आणि त्यांचे कोडल आयुष्य 30 वर्षे आहे. सध्या बहुतांश गाड्यांना लाल रंगाचे एलएचबी डबे आहेत. मेल एक्स्प्रेस, सुपरफास्ट, राजधानी, शताब्दी, डोरटन आणि तेजस या सर्व गाड्यांमध्ये एलएचबी कोच बसवले आहेत. 30 वर्षे पूर्ण झाल्यावर त्यांना प्रवासी गाड्यांमधूनही काढून टाकले जाते.
IRCTC स्वस्तात घडवतेय 6 ज्योतिर्लिंगांचं दर्शन! तुम्हाला पाणीही घ्यायची गरज नाहीअपघात रोखण्याच्या दृष्टीने LHB कोच उत्तम
ICF कोचपेक्षा LHB कोच चांगले आणि सुरक्षित आहेत. LHB कोच अँटीटेलीस्कोपिक डिझाईन अंतर्गत बनवले जातात. याचा अर्थ ते एकमेकांना टक्कर देत नाहीत आणि सहजपणे खाली पडत नाहीत. एलएचबी कोच स्टेनलेस स्टीलचे बनलेले असतात. जे दुर्घटनेच्या स्थितीत त्यांचा आघात सहन करण्याची क्षमता वाढवते. हे त्यांना हलके करते तसेच वहन क्षमताही वाढवते. एलएचबी कोचमधील कपलिंग सिस्टीम दोन डब्यांमधील सापेक्ष गती कमी करते आणि अपघात झाल्यास एका डब्याला दुस-या डब्याला धडकण्यापासून रोखते. एलएचबी कोचचा सरासरी वेग 160 किमी प्रतितास आणि टॉप स्पीड 200 किमी प्रतितास आहे. ICF डब्यांसाठी सरासरी वेग 70 किमी प्रतितास आहे आणि सर्वोच्च वेग 140 किमी प्रतितास आहे.