मुंबई, 10 फेब्रुवारी : भारतीय रिझर्व्ह बँकेने (RBI) आता ई-रुपी (e-RUPI) ची मर्यादा एक लाख रुपयांपर्यंत वाढवली आहे. आतापर्यंत 10 हजार रुपये होते. गव्हर्नर शक्तिकांता दास यांनी आर्थिक धोरणाच्या बैठकीनंतर सांगितले की, अनेक उपयोगांसाठीही मान्यता देण्यात आली आहे. डिजिटल पेमेंटला प्रोत्साहन देण्यासाठी हे पाऊल उचलल्याचे सरकारने सांगितले आहे. याचे फायदे काय आहेत? आणि ते कसं काम करतं? जाणून घेऊया.
बँक खाते आवश्यक नाही
ई-रुपी साठी लाभार्थीचे बँक खाते असणे आवश्यक नाही. हे एकापेक्षा जास्त वेळा वापरले जाऊ शकते. पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांनी 2 ऑगस्ट 2021 रोजी ई-रुपी लाँच केले. ही एक इलेक्ट्रॉनिक व्हाउचर आधारित डिजिटल पेमेंट प्रणाली आहे. डिजिटल चलन म्हणून भारताचे हे पहिले पाऊल होते. याद्वारे तुम्ही SMS किंवा QR कोडद्वारे पैसे घेऊ शकता. हे गिफ्ट व्हाउचरसारखे आहे.
डिजिटल पेमेंटला प्रोत्साहन देण्यासाठी पाऊल
डिजिटल पेमेंटला प्रोत्साहन देणे हा त्याचा उद्देश आहे. याद्वारे कॅशलेस आणि कॉन्टॅक्टलेस पेमेंट केले जाईल. सरकारच्या म्हणण्यानुसार, याद्वारे योजनांचा लाभ शेवटच्या व्यक्तीपर्यंत पोहोचवण्यात मदत होईल. ई-रुपी हे प्रीपेड ई-व्हाउचर आहे, जे नॅशनल पेमेंट कॉर्पोरेशन ऑफ इंडिया (NPCI) ने विकसित केले आहे.
डेबिट, क्रेडिट कार्डशिवाय वापरता येईल
तुम्ही कोणत्याही डेबिट, क्रेडिट कार्ड किंवा मोबाइल अॅप किंवा इंटरनेट बँकिंगशिवाय कोणत्याही विशिष्ट केंद्रावर ते रिडीम करू शकता. याचा सर्वात मोठा फायदा म्हणजे ज्या कामासाठी ही रक्कम दिली जाईल, त्या कामासाठी त्याचा वापर केला जाईल. म्हणजेच जर सरकार तुम्हाला या माध्यमातून अभ्यासासाठी पैसे देत असेल तर तुम्ही थेट शाळा किंवा कॉलेजमध्ये जाऊन त्याद्वारे पैसे देऊ शकता.
Life Insurance : पहिल्यांदा विमा पॉलिसी खरेदी करताना या गोष्टी लक्षात ठेवाच
कोणतीही बँक जारी करू शकते
याला कोणत्याही बँकेद्वारे जारी केले जाऊ शकते. ज्या व्यक्तीला पैसे मिळतील त्याची ओळख मोबाईल फोनद्वारे केली जाईल. ज्याच्या नावावर आहे, तोच त्याची पूर्तता करू शकतो. नॅशनल पेमेंट्स कॉर्पोरेशनने 1,600 रुग्णालयांशी करार केला आहे जिथे त्याचा लाभ घेता येईल.
हे आहेत फायदे
ही कॅशलेस आणि कॉन्टॅक्टलेस पद्धत आहे. ती थेट सेवा देणारा आणि घेणाऱ्याला जोडते. त्यामुळे शासकीय योजनांचा लाभ थेट लाभार्थ्यांना मिळणार आहे. परिणामी भ्रष्टाचार कमी होईल. हा एक QR कोड किंवा SMS स्ट्रिंग-आधारित ई-व्हाउचर आहे, जो थेट लाभार्थ्यांच्या मोबाईलवर पाठवला जातो. या एकवेळ पेमेंट सेवेमध्ये वापरकर्ते कोणतेही कार्ड, डिजिटल पेमेंट अॅप किंवा इंटरनेट बँकिंगशिवाय व्हाउचर रिडीम करू शकतील. ई-RUPI च्या माध्यमातून सरकारी योजनांशी संबंधित विभाग किंवा संस्था कोणत्याही शारीरिक संपर्काशिवाय लाभार्थी आणि सेवा पुरवणाऱ्यांशी थेट जोडल्या जातील. प्रीपेड असल्याने ते कोणत्याही मध्यस्थाशिवाय सेवा पुरवणाऱ्याला वेळेवर पेमेंट करते. हे डिजिटल व्हाउचर त्यांच्या कर्मचारी कल्याण आणि खाजगी क्षेत्रातील कॉर्पोरेट सामाजिक जबाबदारी कार्यक्रमांसाठी देखील वापरले जाऊ शकतात.
मराठी बातम्या, ब्रेकिंग न्यूज मराठीत सर्वात आधी News18 लोकमतवर. आजच्या ताज्या बातम्या, लाइव्ह न्यूज अपडेट, सर्वात आधी वाचा विश्वासार्ह मराठी न्यूज वेबसाइट News18 लोकमतवर.
Tags: Digital currency, Rbi