मुंबई, 30 डिसेंबर : ब्लड प्रेशर म्हणजे हृदय आणि धमन्यांवरील दाब. हृदय शरीराच्या प्रत्येक कोपऱ्यात शुद्ध रक्त पोहोचवते आणि प्रत्येक कोपऱ्यातून अशुद्ध रक्त बाहेर काढते. हृदय हे पंपिंग मशीनसारखे आहे. रक्तदाबाचे दोन प्रकार असतात. एक वरचा आणि दुसरा खालचा. वैद्यकीय भाषेत याला सिस्टोलिक ब्लड प्रेशर म्हणजेच वरचा आणि डायस्टोलिक रक्तदाब म्हणजेच कमी रक्तदाब म्हणतात. वास्तविक, जेव्हा हृदयाचे ठोके होतात तेव्हा हृदयातील शुद्ध रक्त शरीराच्या इतर भागांमध्ये पोहोचते आणि जेव्हा हृदय विश्रांती घेते तेव्हा शरीराच्या इतर भागातून रक्त हृदयाकडे येते. सिस्टोलिक ब्लड प्रेशर म्हणजे तुमच्या हृदयाचे ठोके असताना तुमच्या हृदयाला रक्तपुरवठा करणार्या धमन्यांच्या भिंतींवर तुमच्या रक्ताने टाकलेला दबाव. दुसरीकडे जेव्हा हृदयाचे ठोके थांबते किंवा मध्यभागी विश्रांती घेते तेव्हा धमन्यांच्या भिंतींवर किती दबाव पडतो हे सिस्टोलिक रक्तदाब दाखवते. यामध्ये सामान्य सिस्टोलिक आणि डायस्टोलिक रक्तदाब काय असावा हे जाणून घेणे आवश्यक आहे.
हिरव्या भाज्या बनवताना अजिबात करू नका ही चूक, संपूर्ण मेहनत जाईल वायासामान्य रक्तदाबाची श्रेणी काय आहे अमेरिकन हार्ट असोसिएशनच्या वेबसाइटनुसार, अमेरिकन हार्ट असोसिएशनने 5 प्रकारच्या रक्तदाबाची श्रेणी निश्चित केली आहे. यामध्ये सामान्य रक्तदाब श्रेणी, वाढलेली रक्तदाब श्रेणी, उच्च रक्तदाब स्टेज 1, हायपरटेन्शन स्टेज 2 आणि हायपरटेन्सिव्ह क्रायसिस सांगण्यात आले आहे. हायपरटेन्सिव्ह संकटात, एखाद्याला रुग्णालयात दाखल करावे लागते. अमेरिकन हार्ट असोसिएशनच्या मते, सामान्य प्रौढ व्यक्तीमध्ये उच्च रक्तदाब म्हणजेच सिस्टोलिक रक्तदाब १२० पेक्षा जास्त नसावा.
मात्र भौतिक, पर्यावरणीय आणि इतर काही कारणांमुळे त्यात चढ-उतार होऊ शकतात. जर ते 120 ते 129 दरम्यान असेल तर ते उच्च रक्तदाब आहे. म्हणजेच ज्या पद्धतीने रक्त हृदयापर्यंत पोहोचते, त्या मार्गाने रक्तदाब खूप जास्त असतो. याचा अर्थ रक्ताचा मार्ग ज्याला धमनी म्हणतात त्या रक्ताच्या वाढत्या दाबाने खराब होण्याचा धोका जास्त असतो. या स्थितीत भविष्यात रक्तदाबामुळे इतर कोणताही आजार होऊ नये म्हणून तातडीने डॉक्टरांशी संपर्क साधावा. सामान्य ब्लड प्रेशरचा चार्ट
सामान्य वयाची | उच्च | कमी |
---|---|---|
नॉर्मल | 120 | 80 |
वाढलेले | 120-129 | 80 पेक्षा कमी |
हाय बीपी स्टेज 1 | 130-139 | 80-89 |
हाय बीपी स्टेज 2 | 140 पेक्षा जास्त | 90 पेक्षा जास्त |
हाइपरटेंसिव क्राइसिस | 180 पेक्षा जास्त | 120 पेक्षा जास्त |
सामान्य रक्तदाब असणे महत्त्वाचे का आहे उच्च रक्तदाब वाढणे अत्यंत धोकादायक आहे. डब्ल्यूएचओच्या मते, जगभरात सुमारे 1.28 अब्ज लोकांना उच्च रक्तदाब आहे. परंतु दुर्दैवाने त्यापैकी 46 टक्के लोकांना हे देखील माहित नाही की त्यांना रक्तदाबाचा आजार आहे. जेव्हा ते इतर काही समस्यांवर उपचार घेण्यासाठी जातात तेव्हा त्यांना कळते की त्यांचे बीपी वाढले आहे. डब्ल्यूएचओच्या मते, सुमारे 700 दशलक्ष लोकांना बीपीचा उपचार देखील मिळत नाही. Eggs Side Effects : हिवाळ्यात रोज 4-5 खाता? मग एकदा हे दुष्परिणाम नक्की वाचा सिस्टोलिक रक्तदाब वाढल्यास हृदयाशी संबंधित अनेक गुंतागुंत होण्याचा धोका इथून वाढतो. त्यामुळे जर बीपी वाढला असेल तर लगेच आपल्या जीवनशैलीकडे लक्ष द्या. आपल्या दैनंदिन दिनचर्येत दैनंदिन व्यायाम आणि सकस आहाराचा समावेश करा. सिगारेट, अल्कोहोल, प्रक्रिया केलेले अन्न, जास्त साखर, जास्त मीठ खाणे टाळा. ताण तुमच्यावर येऊ देऊ नका. तुमच्या डॉक्टरांना नियमित भेट द्या आणि त्यांचा सल्ला घ्या. (सूचना : या लेखात दिलेली माहिती आणि सूचना सामान्य माहितीवर आधारित आहेत. News 18 Marathi यांना दुजोरा देत नाही. यांची अंमलबजावणी करण्याआधी संबंधित तज्ज्ञाशी संपर्क करा.)