ऐकावं ते नवलचं! कुत्र्यांच्याही डोळ्यात येतात आनंद अश्रू; हे आहे कारण

मुंबई, 4 सप्टेंबर : खूप आनंद झाल्यानंतर तुमच्याही डोळ्यात आनंदअश्रू आले असतील. पण, आम्ही तुम्हाला सांगितलं की कुत्र्याच्याही डोळ्यात आनंदअश्रू आले तर? नुकतेच, एक मनोरंजक संशोधन समोर आले आहे, ज्यावरून असे दिसून आले आहे की आनंदाचे अश्रू केवळ माणसाला नाहीतर शतकानुशतके माणसांसोबत असलेल्या कुत्र्यांमध्येही माणसांसारख्या अनेक भावना असतात. काही काळानंतर जेव्हा ते त्यांच्या मालकांना भेटतात तेव्हा त्यांच्या डोळ्यात अश्रू येतात, ज्यामुळे ते या मिलनमध्ये आनंदी होऊन त्यांच्या भावना व्यक्त करतात. प्राण्यांच्या भावना व्यक्त करण्याबाबतही अनेक संशोधने झाली आहेत. अनेक प्राण्यांच्या डोळ्यातही भरपूर पाणी असते, पण कुत्र्यांच्या डोळ्यात मात्र आनंदाचे अश्रू येतात. नवीन संशोधनानुसार जेव्हा तुम्ही तुमच्या कुत्र्यांना सोडून काही दिवस बाहेर कुठेतरी जाता तेव्हा ते उदास होतात. जेव्हा तुम्ही परत येता आणि कुत्र्याला भेटता तेव्हा या भेटीत त्याच्या डोळ्यात अश्रू येतात, कारण या भेटीत तो इतका आनंदी होतो की तो हातवारे करून डोळ्यातील अश्रूंमधूनही आपल्या भावना व्यक्त करतो. कसे असतात कुत्र्यांचे अश्रू? हा अभ्यास जर्नल करंट बायोलॉजीमध्ये प्रकाशित झाला आहे. यामध्ये कुत्र्यांच्या डोळ्यात येणाऱ्या अश्रूंची स्मीअर टेस्ट करण्यात आली, यामध्ये डोळ्यांखाली विशेष पट्टी लावून डोळ्यांतील द्रव दिसतो. संशोधकांनी सामान्य परिस्थितीत कुत्र्याच्या डोळ्यातील द्रवपदार्थाची चाचणी केली, जेव्हा ते त्यांच्या मालकांशी सामान्यपणे संवाद साधतात. यानंतर, मालक त्यांना सोडून गेले आणि काही वेळाने परत आले तेव्हाही डोळ्याच्या द्रवपदार्थाची तपासणी करण्यात आली. त्यांचा मालक कुत्र्याला सोडून कुठेतरी जात असेल तर 06-07 तासांनंतर त्यांच्या डोळ्यांची काय अवस्था होते, हेही पाहायला मिळाले. हातवारे आणि डोळ्यांनी भावना व्यक्त करतात असे मानले जाते की कुत्रे त्यांच्या डोळ्यांद्वारे त्यांच्या अनेक भावना हावभावाने व्यक्त करतात. या संशोधनातील एक संशोधक जपानमधील अजाबू युनिव्हर्सिटीचे ताकाफुमी किकुशुई सांगतात की, प्राण्यांच्या डोळ्यातही आनंदाश्रू असतात असे आपण यापूर्वी कधीही ऐकले नाही.

Digital Prime Time : दाम्पत्याला नको होतं मूल; सीमा-राहुलच्या घरात झाली ‘ऑस्कर’ची एन्ट्री!

लव हार्मोन कशासाठी जबाबदार आहे? अशा भावनिक प्रतिक्रियांमागे ऑक्सिटोसिन किंवा लव हार्मोन सहसा जबाबदार असतात. हे बंध नातेसंबंधात महत्त्वाची भूमिका बजावतात. पती-पत्नी, आई-मुलगा यांच्या भावनिक नातेसंबंधात ऑक्सिटोसिनपासून लव हार्मोन तयार होतात. संशोधकांनी कशी सुरुवात केली? किकुसुई आणि त्यांच्या सहकाऱ्यांना या संशोधनाची कल्पना तेव्हा सुचली जेव्हा त्यांच्या लक्षात आले की त्यांच्या पाळीव कुत्र्यांपैकी एक पाळीव कुत्र्याचे शुश्रूषा करत असताना तिच्या डोळ्यातून अश्रू येऊ लागले. त्यामुळे हे अश्रू ऑक्सिटोसिनमुळेच आले असावेत असा अंदाज बांधला जात होता. त्याच्या हेही लक्षात आले की प्रत्येक व्यक्तीला भेटण्याऐवजी तो जेव्हा काही वेळाने आपल्या बॉसला किंवा ओळखीच्या कुटुंबातील सदस्यांना भेटतो तेव्हा अश्रू थोडे अधिकच बाहेर पडतात. कारण कुत्रा आणि मानव यांचे शतकानुशतके जुने नाते कुत्र्यांमध्ये अश्रू येण्यामागे मालकांसोबतच्या नातेसंबंधांचा काही भावनिक परिणाम आहे का, हे संशोधकांना शोधून काढावे लागले. हे स्पष्ट आहे की कुत्र्यांशी माणसाचे नाते खूप जुने आहे आणि हे नाते देखील शतकानुशतके एका विशिष्ट पद्धतीने विकसित झाले आहे. कालांतराने, कुत्र्यांनी देखील मानवांशी विशिष्ट प्रकारे संवाद साधण्याचे मार्ग विकसित केले आहेत. आता इतर कुत्र्यांना भेटल्यावरही कुत्रे अश्रू ढाळतात का यावरही संशोधक संशोधन करतील.

• Follow us on