भारतीय रेल्वे दररोज वंदे भारत, राजधानी, शताब्दी, सुपर फास्ट यासह अनेक प्रवासी गाड्या चालवते. ज्या त्यांच्या सुविधा आणि वेगासाठी ओळखल्या जातात. देशात हजारो पॅसेंजर गाड्याही धावतात, पण त्यामध्ये प्रवास करणे जरा अवघड आहे, कारण सेकंड क्लास गाड्या आणि डब्यात फारशा सुविधा उपलब्ध नाहीत.
अनेक उपनगरीय पॅसेंजर आणि लोकल ट्रेन दिल्ली-मुंबईसह अनेक मोठ्या महानगरांमध्ये धावतात आणि मेट्रो शहराला लागून असलेल्या शहरांना जोडतात. या छोट्या शहरांमधून रोज लाखो लोक काम किंवा नोकरीच्या निमित्ताने प्रवास करतात. या गर्दीच्या गाड्यांमध्ये प्रवास करणे थोडे त्रासदायक असते.
मात्र, आता देशातील पॅसेंजर ट्रेनचा चेहरामोहरा बदलणार आहे. डिसेंबर 2023 पासून सरकार मेमूऐवजी वंदे भारत मेट्रो चालवण्याच्या तयारीत आहे. वंदे मेट्रो ही वंदे भारताची नवी डिझाइन आहे, जी पूर्णपणे वातानुकूलित असेल.
वंदे मेट्रोमध्ये लक्झरी सुविधाही असतील. या ट्रेनमध्ये 300 प्रवाशांसाठी जागा असेल. वंदे मेट्रो ट्रेन साधारणतः 100-10 किमी अंतर कापतील. पॅसेंजर गाड्यांच्या जागी वंदे मेट्रो धावतली. तरीही यात पूर्ण सुविधा असतील.
वंदे मेट्रोमध्ये ऑटोमेटिक दरवाजे, एलसीडी डिस्प्ले, सीसीटीव्ही कॅमेरा, इमर्जन्सी टॉक बॅक अशा सुविधा असतील. डिसेंबर 2023 मध्ये वंदे मेट्रो ट्रायल बेसिसवर सुरू होण्याची शक्यता आहे. त्याचवेळी, फेब्रुवारी 2024 पासून सर्वसामान्यांना वंदे मेट्रोच्या अप्रतिम प्रवासाचा आनंद घेता येईल अशी शक्यता आहे.
सध्या ज्या रेल्वे मार्गांवर मेमू ट्रेन धावतात त्या मार्गांवर वंदे मेट्रो चालवली जाईल. 2024-2025 मध्ये वंदे मेट्रो गाड्यांचे उत्पादन वाढवण्याचीही सरकारची योजना आहे. नोकरी शोधणाऱ्या आणि विद्यार्थ्यांना आरामदायी आणि किफायतशीर प्रवास उपलब्ध करून देण्याचे उद्दिष्ट या नव्या ट्रेनचे असेल. रेल्वे मंत्री अश्विनी वैष्णव यांनी सांगितले की "वंदे मेट्रो" कमी अंतराच्या मेट्रो रेल्वे नेटवर्कवर काम करेल जे 100 किमी पेक्षा कमी अंतर असलेल्या मोठ्या शहरांना जोडेल.