अंजलि सिंह राजपूत (लखनऊ),07 मार्च : 8 मार्च हा आंतरराष्ट्रीय महिला दिन म्हणून साजरा केला जातो. यानिमित्ताने न्यूज 18 लोकल तुम्हाला उत्तर प्रदेशची राजधानी लखनऊमधील अशा पाच महिलांची ओळख करून देणार आहे. ज्यांनी वाईट प्रथांचे बंधन झुगारून स्वतःची वेगळी ओळख निर्माण केली आहे. या महिला तरुण पिढीसाठी प्रेरणास्त्रोत बनल्या आहेत. केवळ पुरुषप्रधान समजल्या जाणाऱ्या अशा क्षेत्रात तिने आपला ठसा उमटवला आहे.
पहिल्या महिला महंत देव्यागिरी आहेत, त्या दाळीगंजमध्ये बांधलेल्या ऐतिहासिक महादेव मानकमेश्वरच्या महंत आहेत. 9 सप्टेंबर 2009 रोजी त्यांच्या गुरूंच्या निधनानंतर, आखाड्याने त्यांची वयाच्या अवघ्या 22 व्या वर्षी या मंदिराची गादी सांभाळण्यासाठी निवड केली होती. तेव्हापासून ती या ठिकाणची महंत आहे. सुरुवातीला महिलेला महंत बनवायला खूप विरोध झाला. पण नंतर सर्व काही ठीक झाले. महिला महंत असल्याने त्यांना खूप संघर्ष करावा लागला. विशेष म्हणजे त्याला ऋषी-मुनींनीच विरोध केला.
इतकेच नाही तर महंत देव्यागिरी यांच्याकडे रिव्हॉल्व्हर आणि डबलबार बंदुक आहे. जी मंदिराची वडिलोपार्जित मालमत्ता आहे. ती यांच्याकडे सुपूर्द करण्यात आली आहे. एवढेच नाही तर जैश-ए-मोहम्मद या दहशतवादी संघटनेकडून धमक्या आल्यानंतर महिला महंतांना सरकारने सुरक्षा दिली होती. नंतर सरकारने त्यांच्याकडून परत घेतली.
कोण म्हणतं मुली बाईक चालवू शकत नाहीत. असे म्हणणाऱ्यांना लखनऊच्या एका आई-मुलीच्या जोडीने चुकीचे सिद्ध केले आहे. आई-मुलगी यांची जोडी लखनऊमध्ये खूप लोकप्रिय आहे. गरिमा आणि शीला कपूर अशी त्यांची नावे आहेत. या दोघीही रॉयल एनफिल्ड घेऊन लखनऊच्या रस्त्यावर येतात तेव्हा मुले आणि तरुणांच्या डोळ्यात अंजन घालून जातात. गरिमा 2015 पासून बाईक चालवत आहे तर तिची आई शीला कपूर वयाच्या 14 व्या वर्षापासून मोटरसायकल चालवत आहे. शीला या सरकारी रुग्णालयाच्या अधिकारी आहेत तर त्यांची मुलगी गरिमा पीएचडी करत आहे. हे दोघे इतर मुलींनाही बाइक कशी चालवायची हे शिकवतात.
लखनौची रहिवासी अरुणिमा सिंग वन्यजीवांमध्ये रमलेली स्टार आहे. अरुणिमा एका एनजीओशी संबंधित आहे ती वन विभागाच्या सहकार्याने देशभरात प्राणी बचाव कार्य करते. या अंतर्गत अरुणिमाने आतापर्यंत 10 हून अधिक मगरी आणि मगरींचे रेस्क्यू ऑपरेशन केले आहे.
याशिवाय 20 हून अधिक डॉल्फिनचे प्राण वाचवण्यात आले आहेत. एवढेच नाही तर अरुणिमाने 30 हजारांहून अधिक कासवांचे प्राण वाचवून त्यांना सुरक्षित स्थळी नेऊन एक आदर्श निर्माण केला आहे. अरुणिमाच्या कार्याची दखल घेत रॉयल बँक ऑफ स्कॉटलंडने तिला ‘नॅटवेस्ट अर्थ हीरोज’ पुरस्काराने सन्मानित केले आहे.
अर्चना सिंग या सामाजिक कार्यकर्त्या असून त्या उत्तर प्रदेश सरकारच्या वन स्टॉप सेंटरमध्ये केंद्र व्यवस्थापक म्हणून कार्यरत आहेत. इंटरमिजिएट उत्तीर्ण झाल्यानंतर अवघ्या 18 वर्षात अर्चनाचे लग्न झाले होते. पण, त्याने आपले शिक्षण न सोडता लग्नानंतर आपले शिक्षण पूर्ण केले.
Women’s Day 2023 : लग्नानंतर केली शून्यातून सुरूवात, आता आहे कोट्यवधीची मालकीण! Videoयानंतर, तिने विविध सामाजिक संस्थांसोबत जवळून काम केले आणि जेव्हापासून ती वन स्टॉप सेंटरशी जोडली गेली, तेव्हापासून ती शोषित, पीडित आणि अत्याचारित महिलांचा आवाज बनली आहे. ती त्यांना न्याय देते आणि त्यांना त्यांचे हक्क मिळवून देण्यात महत्त्वाची भूमिका बजावत आहे.