शारीरिक संबंधावेळी होतात तीव्र वेदना? ओव्हरीमध्ये सिस्टची समस्या तर नाही?

मुंबई, 3 मार्च : स्त्रियांमध्ये वेळेनुसार गर्भाशयाशी संबंधित समस्या उद्भवू लागतात. ज्या महिलांना पोटदुखीचा त्रास होतो, त्यामागे अनेक कारणे असू शकतात. ओटीपोटात दुखणे आणि अस्वस्थता हे स्त्रियांमध्ये ओव्हेरियन सिस्टचे (Ovarian cyst) लक्षण असू शकते. चला आज ओव्हेरियन सिस्ट आणि त्याच्या उपचारांबद्दल जाणून घेऊया.

myUpchar नुसार, महिलांच्या गर्भाशयाच्या दोन्ही बाजूला अंडाशय असतात, जे खालच्या ओटीपोटात असतात. जेव्हा या दोन अंडाशयांच्या पृष्ठभागावर द्रवपदार्थाने भरलेली गाठ निघते तेव्हा त्याला सिस्ट म्हणतात. हे सिस्ट फक्त दोन प्रकारचे असू शकतात. एक फंक्शनल सिस्ट आणि दुसरी पॅथॉलॉजिकल टेस्ट सिस्ट आहे. फंक्शनल सिस्ट म्हणजे मासिक पाळीच्या दरम्यान नैसर्गिकरित्या उद्भवणारे आणि काही दिवसांनी ते स्वतःच बरे होतात. त्यामुळे कोणताही आजार होत नाही. हे सिस्ट रोगमुक्त असतात. पॅथॉलॉजिकल सिस्टमुळे काही प्रकरणांमध्ये कर्करोग होऊ शकतो.

ओव्हेरियन सिस्टचे लक्षणे

myUpchar नुसार, स्त्रियांना जेव्हा ओव्हेरियन सिस्ट असतो, तेव्हा त्यांना अनेक लक्षणे दिसू शकतात. पण, जेव्हा ही सिस्ट मोठी होत नाही तेव्हा ही लक्षणे अधिक दिसतात. या लक्षणांमध्ये पोट फुगणे किंवा अपचन, पोटाच्या डाव्या किंवा उजव्या बाजूला वेदना जाणवणे, संभोग करताना वेदना, उलट्या किंवा मळमळ, कंबरेचा आकार वाढणे इ. याशिवाय, काही महिलांमध्ये ओव्हेरियन सिस्ट असल्यास PCOS (पॉलीसिस्टिक ओव्हरी सिंड्रोम) ची लक्षणे देखील दिसू शकतात. यामध्ये मासिक पाळी अनियमित होणे, पुरळ येणे किंवा वजन वाढणे यासारखी लक्षणे दिसू शकतात.

गर्भधारणा टाळण्यासाठी कॉपर-टी 99% प्रभावी, वापरण्याची योग्य पद्धत जाणून घ्या

जर एखाद्या महिलेला यापैकी कोणतीही लक्षणे जाणवत असतील तर तिने जवळच्या स्त्रीरोग तज्ञाशी संपर्क साधावा. डॉक्टर निदानासाठी अल्ट्रासाऊंड करू शकतात जेणेकरून नेमके कारण कळू शकेल. ज्या महिला गरोदर आहेत त्यांना ओव्हेरियन सिस्ट होण्याचा धोका वाढतो. अनेक गरोदर महिलांमध्ये या गाठी स्टेमचा आकार घेतात आणि कशाही वाढतात, ज्यामुळे ते अधिक त्रास देऊ शकतात. गर्भधारणेच्या सुरुवातीला सिस्ट काढून टाकल्यास गर्भपात होण्याचा धोका असतो, त्यामुळे गर्भधारणेच्या 20 आठवड्यांनंतरच सिस्ट काढून टाकणे डॉक्टर योग्य मानतात.

ओव्हेरियन सिस्ट शरीरासाठी किती हानिकारक आहे? ते कसे विकसित झाले यावर त्याचे उपचार अवलंबून आहे. काही गाठी स्वतःच बऱ्या होतात, पण काही गाठी हानिकारक असतात. यासाठी तातडीने उपचार घेणे आवश्यक आहे. गर्भवती महिलेच्या अंडाशयात गाठ आढळल्यास ती काढण्यासाठी लॅपरोस्कोपी शस्त्रक्रियेचा अवलंब केला जातो. ही शस्त्रक्रिया लहान गाठ काढून टाकण्यासाठी प्रभावी आहे. परंतु, जर अंडाशयातील गाठ मोठी असेल तर त्यासाठी लॅप्रोटॉमी शस्त्रक्रिया केली जाते. या शस्त्रक्रियेद्वारे, पोटाच्या नाफीजवळ एक चीरा देऊन या गाठी काढल्या जातात. प्रसूतीदरम्यान कोणतीही अडचण येऊ नये म्हणून गरोदर महिलांमधील या गाठी काढून टाकणे आवश्यक आहे.

News18 वरील आरोग्यविषयक लेख myUpchar.com द्वारे लिहिलेले आहेत. myUpchar हे आरोग्य बातम्यांचे देशातील पहिले आणि प्रमुख माध्यम आहे. myUpchar मध्ये डॉक्टरांसह संशोधक आणि पत्रकार तुमच्यासाठी आरोग्याशी संबंधित सर्व माहिती घेऊन येत असतात.