डिसेंबरच्या तिसऱ्या आठवड्यापासून हवामानात झपाट्याने बदल होत असून तापमानाचा पारा घसरत आहे. यावेळी थंडीचा जोर अधिक असेल, असा अंदाज हवामान खात्याने वर्तवला आहे. यासाठी लोकांनीही आपापल्या स्तरावर तयारी केली असून, कोरोनामुळे घरोघरी सुरू असलेल्या कामांमुळे मोठ्या प्रमाणात दिलासा मिळाला आहे. खरंतर आपल्याकडे असणारी थंडी काहीच नाही. काही देशांमध्ये तर उमे तापमान असते. विचार करा ती लोकं कशी राहत असतील. (प्रतिकात्मक फोटो Pixabay)
इंटरनॅशनल फॉल्स ऑफ मिनेसोटा नावाचे शहर इतके थंड आहे की त्याला अमेरिकेचा हिमखंड म्हणतात. येथे विक्रमी तापमान -55 अंश सेल्सिअसची नोंद झाली आहे. या थंडीचा अंदाज येथील सरासरी 71.6 इंच बर्फवृष्टीवरून लावता येतो. संपूर्ण अमेरिकेत हे प्रमाण सर्वाधिक आहे. कडाक्याची थंडी असूनही हे शहर पर्यटकांसाठी नंदनवनच राहिले आहे. कॅनडाच्या सीमेमुळे उन्हाळ्यात बर्फ मासेमारी आणि क्रॉस-कंट्री स्कीइंगचा आनंद पर्यटक घेत असतात. (प्रतीकात्मक फोटो
कझाकस्तानमधील अस्ताना शहरात जानेवारीत सरासरी तापमान -14 °C असते. त्याचबरोबर कडाक्याच्या थंडीत पारा -61 अंशांपर्यंत घसरला आहे. त्यामुळेच वास्तूच्या दृष्टिकोनातून अतिशय सुंदर घरे आणि मशिदींनी वेढलेले शहरातील रस्ते बहुतांश रिकामेच राहतात. येथील नद्या नोव्हेंबरपासून एप्रिलच्या सुरुवातीपर्यंत गोठलेल्या राहतात आणि उन्हाळा येताच सामान्य नदीप्रमाणे वाहू लागतात. (प्रतिकात्मक फोटो Pixabay)
उलानबाटार हे मंगोलियाचे सर्वात मोठे शहर आणि राजधानी आहे. समुद्रापासून सुमारे 4,430 फूट उंचीवर वसलेले, हे शहर जगातील सर्वात थंड राजधानी आहे, जेथे जानेवारीत सरासरी तापमान -24 °C आहे, जे -50 °C पर्यंत खाली येऊ शकते. इथल्या नागरिकांसाठी थंडी म्हणजे हाडं गोठवणारी असते. तसे हे शहर जंगल संपत्ती आणि स्थापत्य संस्कृतीसाठी देखील ओळखले जाते. तिबेटी शैलीची बौद्ध मंदिरे आहेत, ती पाहण्यासाठी पर्यटक दूरदूरवरून येतात. (प्रतीकात्मक फोटो)
कॅनेडियन शहर यलोनाइफ हे बर्फाच्या वादळांसाठीही ओळखले जाते. सर्वात थंड देशांपैकी एक असलेल्या कॅनडाचा हा भाग अत्यंत थंड आहे, जेथे सरासरी जानेवारी तापमान -27 अंश आहे. हे -60 अंशांपर्यंत देखील जाते. गंमत म्हणजे हे शहर उन्हाळ्यात कॅनडातील सर्वात प्रकाशित शहरांपैकी एक असते. कडक बर्फामुळे यलोनाइफला साहसप्रेमींची पंढरी मानली जाते. (प्रतीकात्मक फोटो pxhere)
रशियाचे नॉरिलस्क शहर हे जगाच्या उत्तरेकडील टोकाला असलेले शहर आहे. येथील लोकसंख्या सुमारे एक लाख आहे. शहरात एकापेक्षा जास्त उत्तम संग्रहालये आणि भेट देण्याची ठिकाणे आहेत. मात्र, त्यानंतरही येथे पर्यटनाला चालना मिळू शकली नाही, याचे कारण म्हणजे येथील थंडी. नोरिलस्कमध्ये सरासरी तापमान -30 अंश राहते, तसेच विक्रमी हिवाळ्यात ते -63 अंशांपर्यंत खाली येते. इथं खाण उद्योग देखील आहे, ज्यामुळे शहर हिवाळ्यात खोल काळ्या-लाल धुराने झाकलेले असते. अशा परिस्थितीत मोठा धोका लक्षात घेता, रशियन सरकारने 2001 मध्येच हे शहर बाहेरील पर्यटकांसाठी बंद केले. (प्रतीकात्मक फोटो getarchieve)
याकुत्स्क नावाचे रशियन शहर या यादीत अग्रस्थानी आहे, जे जगातील सर्वात थंड शहर मानले जाते, जिथे मानवी लोकसंख्या राहते. येथील सर्वात थंड तापमान -83 अंश सेल्सिअस नोंदवले गेले आहे. इथली प्रत्येक गोष्ट बर्फ आणि धुराने झाकलेली आहे. रशियाच्या लेना नदीच्या काठावर असलेल्या या शहरात मासे दुकानांच्या बाहेर सजवले जातात आणि सततच्या बर्फामुळे महिनोन्महिने ताजे राहतात. एवढ्या थंडीत इथल्या लोकांच्या भावनिक वर्तनात काही बदल झाला आहे का किंवा ते अशा थंडीत राहिल्यामुळे ते वेगळे वागतात का? हे जाणून घेण्यासाठी जिनिव्हा येथील स्टीव्ह आयनकर हा फोटोग्राफर इथे पोहोचला. मात्र, बराच वेळ छायाचित्रकार बाहेर जाण्याचे धाडस करू शकले नाहीत. नंतर त्याला कळले की बर्फाचा मानवी भावनांशी काहीही संबंध नाही. (प्रतिकात्मक फोटो Pixabay)
रशियातील आणखी एक शहर देखील सर्वात थंड शहरांच्या पंक्तीत आहे. ओम्याकोन नावाचे हे शहर सायबेरियातील बर्फाळ खोऱ्याजवळ वसलेले आहे. हिवाळ्यात इथली जमीन बर्फाने इतकी कडक होते की लोकांना मृत्यूनंतर थडग्यात दफन करणे कठीण होते. सलग दोन ते तीन दिवस जमीन खोदल्यानंतरच दफन करता येते. जानेवारी महिन्यात येथील सरासरी तापमान सामान्यतः उणे 50 अंशांच्या आसपास राहते. येथे सर्वात कमी तापमान -71.2 अंश सेल्सिअस नोंदवले गेले. जुलैमध्ये येथे उन्हाळा येतो तेव्हा दिवसाचे तापमान 18.7 अंशाच्या आसपास होते. फक्त हेच तापमान इथले सर्वात उष्ण आहे, ज्यामध्ये लोक बाहेर फिरतात आणि व्यायाम देखील करतात. अन्यथा सामान्य दिवसात व्यायाम किंवा काही शारीरिक श्रम केल्याने येथे दम लागल्यामुळे मृत्यू होण्याचा धोका असतो. (प्रतिकात्मक फोटो Pixabay)