पुतिन यांना खरोखरच युक्रेनियन लोकांना संपवायचं आहे का? बायडेन यांच्या आरोपात किती तथ्य?

मॉस्को, 14 एप्रिल : रशिया युक्रेन युद्धाला (Russia Ukraine War) 50 दिवस झाले आहेत. अमेरिकेचे राष्ट्राध्यक्ष ज्यो बायडेन (Joe Biden) यांनी रशियाचे राष्ट्राध्यक्ष व्लादिमीर पुतिन (Vladimir Putin) यांच्यावर नरसंहाराचा (Genocide) आरोप केला असून ते युक्रेनियन लोकांना नष्ट करण्याचा प्रयत्न करत असल्याचे म्हटले आहे. दुसरीकडे, रशियन संरक्षण मंत्रालयाचा दावा आहे की, 150 हून अधिक अधिकाऱ्यांसह एक हजाराहून अधिक युक्रेनियन सैनिकांनी आत्मसमर्पण केले आहे. बायडेन आणि युक्रेन आधीच रशिया आणि पुतिन यांच्यावर युद्ध गुन्हे केल्याचा आरोप करत आहेत. रशियाने आपले धोरण बदलून कीवमधून माघार घेण्याचा निर्णय घेतल्यानंतरही असेच आरोप करण्यात आले आणि अनेक लोक मारले गेल्याच्या आणि कबरी सापडल्याच्या बातम्या आल्या. पण बायडेन यांचा दावा सिद्ध करणे सोपं आहे का? हा देखील एक प्रश्न आहे.

बायडेन काय म्हणाले?

आयोवा ते वॉशिंग्टन विमानात चढण्यापूर्वी पत्रकारांशी बोलताना बायडेन म्हणाले, "मी याला नरसंहार म्हणेन. आता हे स्पष्ट होत आहे की पुतिन युक्रेनियन असण्याचा विचार देखील साफ करण्याचा प्रयत्न करीत आहेत. तत्पूर्वी, बायडेन म्हणाले की पुतिन युक्रेनविरूद्ध नरसंहार करत आहेत असे मला वाटते. मात्र, त्यांनी आणि त्यांच्या प्रशासनाने यावर आधी किंवा नंतर काहीही सांगितले नाही.

झेलेन्स्की यांनी केलं स्वागत

युक्रेनचे राष्ट्राध्यक्ष वोलोडिमिर झेलेन्स्की यांनी अमेरिकेच्या राष्ट्राध्यक्षांच्या वक्तव्याचे स्वागत केले आहे. रशियन हल्ल्यासाठी पाश्चात्य देशांनी अशी संज्ञा वापरावी अशी झेलेन्स्कीची फार पूर्वीपासून इच्छा होती. आपल्या ट्विटमध्ये त्यांनी आतापर्यंत केलेल्या सहकार्याबद्दल अमेरिकेचे आभारही मानले आणि रशियाविरुद्धच्या युद्धात पुन्हा एकदा मोठ्या शस्त्रांची मागणी केली.

नरसंहार काय आहे?

युनायटेड नेशन्सच्या करारानुसार, ज्यामध्ये युनायटेड स्टेट्सचा समावेश आहे, नरसंहार म्हणजे देश, वंश, वांशिक किंवा धार्मिक गट अंशतः किंवा पूर्णपणे नष्ट करण्यासाठी केलेली कारवाई. आतापर्यंत अमेरिकेच्या राष्ट्राध्यक्षांनी रशिया-युक्रेन युद्धासारख्या हल्ल्यांसाठी नरसंहारासारखे शब्द वापरणे टाळले आहे. एकदा का नरसंहार औपचारिकपणे ओळखला गेला की, आंतरराष्ट्रीय हस्तक्षेप आवश्यक होतो.

Russia Ukraine War: आता युद्ध संपणार? रशियाने युक्रेनियन सैनिकांबाबत केला मोठा दावा

भूमिका निर्माण होत आहे

रशिया युक्रेन युद्धात हस्तक्षेप करण्याची संधी निर्माण करण्यात बायडेन काही भूमिका घेतात का हे पाहणे बाकी आहे. या युद्धात हस्तक्षेप करण्यापासून अमेरिका थेट आणि निःसंदिग्धपणे दूर राहिली आहे. ते म्हणतात की अशा हस्तक्षेपामुळे तिसरे महायुद्ध सुरू होऊ शकते. यापूर्वी, अमेरिकेचे माजी राष्ट्राध्यक्ष बिल क्लिंटन यांनी 1994 मध्ये रवांडन हुतूकडून 800,000 तुत्सींची हत्या ही नरसंहार असल्याचे म्हटले होते.

वकील ठरवणार

युक्रेनियन अधिकारी दावा करत असल्याप्रमाणे रशियाचे वर्तन आंतरराष्ट्रीय मानकांनुसार नरसंहार आहे की नाही हे ठरवणे वकिलांवर अवलंबून आहे, असे स्वतः बायडेन म्हणतात. असे सांगून ते पुढे म्हणाले की, मला नक्कीच असेच वाटते. ते म्हणाले की, रशियाने युक्रेनमध्ये भयंकर वर्तन केल्याचे असे आणखी पुरावे समोर येत आहेत.

सिद्ध करणे सोपे नाही

पुतिन यांना खरोखर हे हवे आहे, हे सिद्ध करणे सध्या कठीण आहे. जोपर्यंत युद्धात मारल्या गेलेल्या युक्रेनियन नागरिकांचा संबंध आहे, तर हे हत्याकांड आहे असे म्हणणे देखील कठीण होईल. कारण, पाश्चात्य अहवालांनी स्वतःच असे म्हटले आहे की युक्रेनियन नागरिकांनी शस्त्रे हाती घेतली आहेत आणि ते रशियन सैन्याशी लढत आहेत. अशा परिस्थितीत रशियन सैन्याने नि:शस्त्र युक्रेनियन नागरिकांची हत्या केली हे सिद्ध करावे लागेल.

अशा परिस्थितीत, पुतिन यांच्या हेतूवर एकच शंका उरते ती म्हणजे त्यांना खरोखरच युक्रेनियन लोकांना साफ करायचे आहे का. तसे झाले तरी पुतिन यांना हे करण्यासाठी खूप वेळ लागेल आणि त्यासाठी त्यांना बराच वेळ लागेल. सध्या तरी पुतिन हे युद्ध एखाद्या युद्धासारखे लढू इच्छितात आणि हे सर्व पाश्चिमात्य देशांचा अजेंडा असल्याचे सिद्ध करण्याचाही त्यांचा प्रयत्न असेल. ते काहीही असले तरी आता हे युद्ध दीर्घकाळ चालणार असल्याचे दिसते.