आरती कशी ओवाळावी, आरती करण्याचे नियम
मुंबई, 03 जानेवारी : हिंदू धर्मात देवी-देवतांच्या पूजेच्या वेळी आरतीला विशेष महत्त्व दिले जाते. हिंदू धर्मातील कोणतीही पूजा किंवा धार्मिक विधी आरतीशिवाय अपूर्ण मानला जातो. नित्य पूजेतही आरती करणे महत्त्वाचे आहे, मग ती मंदिरात असो किंवा घरात. आरती केल्यावरच पूजा पूर्ण होते आणि त्या उपासनेचे पुरेसे फळ मिळते, असे मानले जाते. पूजेच्या शेवटी आरती केली जाते, परंतु आरती करण्याची योग्य पद्धत आणि नियम हिंदू पुराणांमध्ये देखील स्पष्ट केले आहेत. भोपाळचे ज्योतिषी आणि वास्तु सल्लागार पंडित हितेंद्र कुमार शर्मा यांच्याकडून जाणून घेऊया धार्मिक ग्रंथ, पुराण आणि शास्त्रांमधील आरतीशी संबंधित काही नियम. आरतीचे ताट किती वेळा ओवाळावावे? हिंदू धर्मग्रंथांमध्येही आरतीच्या दिव्याच्या आवर्तनाचे तपशीलवार वर्णन केले आहे. शास्त्रानुसार, आरती चार वेळा देवाच्या चरणी, दोन वेळा नाभीकडे, एकदा चेहऱ्याकडे आणि सात वेळा डोक्यापासून पायापर्यंत करावी. अशा प्रकारे 14 वेळा आरती ओवाळावी, असे शास्त्रात सांगितले आहे. - आरतीचे ताट आरती कधीही थेट जमिनीवर ठेवू नये, असा शास्त्रात उल्लेख आहे. आरती करण्यापूर्वी आणि आरती केल्यानंतर आरतीचा दिवा ताटात किंवा उंच ठिकाणी ठेवावा. दिवा लावल्यानंतर आणि पेटवण्यापूर्वी हात धुवावेत. हे काम आरतीनंतर करावे हिंदू धर्म शास्त्रानुसार कोणत्याही पूजेच्या पाठात देवतांची आरती केल्यानंतर पाण्याने आचमन जरूर करावे. यासाठी आरतीचे ताट किंवा दिवा खाली ठेवून फुलातून थोडे पाणी घेऊन किंवा पूजेच्या चमच्याने दिव्याभोवती दोनदा फिरवा आणि ते पाणी पृथ्वीत सोडा. यानंतर, आपल्या चुकीबद्दल देवाची क्षमा मागून कुटुंबातील सदस्यांना आरती द्या. आरतीबद्दल - तुपाच्या दिव्याने आरती करणार्‍याला स्वर्गलोकात स्थान मिळते, असे भगवान विष्णूंनी शास्त्रात म्हटल्याचे सांगितले आहे. कापूर लावून आरती करणार्‍याला अनंतात प्रवेश मिळतो आणि जो व्यक्ती पूजेत केलेल्या आरतीचे दर्शन करतो त्याला परमपदाची प्राप्ती होते.
स्कंद पुराणानुसार, जर एखाद्या व्यक्तीला मंत्र माहीत नसेल, पूजेची संपूर्ण पद्धत माहीत नसेल, परंतु भगवंताच्या उपासनेत भक्तिभावाने सहभागी झाला असेल तर त्याची पूजा स्वीकारली जाते. हे वाचा - ॐ च्या शक्तीचे रहस्य अगाद! फक्त नामस्मरण करण्याचा असा होतो फायदा (सूचना : येथे दिलेली माहिती धार्मिक श्रद्धेवर आधारित आहे. याला कोणताही शास्त्रीय पुरावा नाही. न्यूज 18 लोकमत त्याची हमी देत नाही.)