मुंबई: सरत्या वर्षाला निरोप देऊन नव्या वर्षाची नवी सुरुवात करण्यासाठी सगळे सज्ज आहेत. नवीन वर्ष हे अगदी सणउत्वासारखं साजरं केलं जातं. बऱ्याच ठिकाणी नव्या वर्षात भेटवस्तू दिल्या जातात. तुम्हाला माहिती आहे का या भेटवस्तूंवर तुम्हाला टॅक्स भरावा लागू शकतो. नक्की टॅक्सचा नियम काय सांगतो सोप्या शब्दात समजून घेऊया.
तुम्हाला माहिती आहे का की, जर तुमची मेहुणी तुम्हाला गिफ्ट देत असेल तर त्यावर टॅक्स लागणार नाही, तर मित्राने ती दिली असेल तर टॅक्स भरावा लागेल. शेवटी, आयकर विभागाचा हा नियम भेटवस्तूंबद्दल कसा काम करतो? लोकांमध्ये याबद्दल खूप गैरसमज आहेत. आपल्या देशात सण आणि नवीन वर्ष अशा खास प्रसंगी भेटवस्तूंचा व्यवहार अगदी सामान्य आहे.
नववर्षानिमित्त लोकांना भेटवस्तू दिल्या जातील, तुमच्या या भेटवस्तूंवर आयकर विभागही लक्ष ठेवून असतं आणि त्यावर भेटवस्तूंवर करही लावला जातो. एखाद्या व्यक्तीकडून भेटवस्तू घेताना आणि देताना कराचा विचार करायलाच हवा.
आयकर कायद्यानुसार काही निवडक भेटवस्तूंवर कर लागतो. हा कर गिफ्ट कोणी दिलं यावरही अवलंबून असतो. जर तुम्हाला मिळालेली भेटवस्तू सूट श्रेणीत येत नसेल तर ती तुम्हाला तुमच्या ITR मध्ये जाहीर करावी लागेल.
आयकर कायद्याच्या कलम 56 अन्वये नातेवाईकांकडून मिळणाऱ्या भेटवस्तू करमुक्त असतात. पती, पत्नी, भाऊ, बहीण, भाऊ आणि पती-पत्नीचा भाऊ आणि बहीण म्हणजेच भावजय आणि वहिनी, ज्या व्यक्तींबरोबर पती-पत्नीचे रक्ताचे संबंध असतात, ते लोक नातेवाईकांच्या वर्गात मोडतात. या लोकांकडून मिळणाऱ्या कोणत्याही प्रकारच्या भेटवस्तूवर कर लागत नाही.
शेअर्स आणि सिक्युरिटीज, दागिने, मालमत्ता, पुरातत्त्वीय संग्रह, चित्रे, शिल्पे आणि कला किंवा सराफा इत्यादींना भेटवस्तू मिळाल्यास त्यावर कर आकारला जातो. इतर स्रोतांकडून मिळणारे उत्पन्न म्हणून त्यावर कर आकारणी केली जाणार आहे. भेटवस्तू प्राप्तकर्त्याला त्याच्या सध्याच्या कर स्लॅबनुसार कर भरावा लागतो.