गर्भात बाळाची सुरुवात कशी होते याचा तुम्ही कधी विचार केला आहे का? ते कसे विकसित होते? शुक्राणू आणि अंडी कुठून येतात? ते एकमेकांना कसे शोधतात? मग ते दोघे मिळून नवीन जीवन कसे निर्माण करतात? हे सर्व जाणून घेण्यासाठी आपण प्रथम स्त्री आणि पुरुषांच्या प्रजनन अवयवांची माहिती घेतली पाहिजे. (सर्व फोटो - सांकेतिक)
बाळ जन्माला घालण्यासाठी कोणते रिप्रोडक्टिव अवयव भूमिका बजावतात? चला जाणून घेऊया, स्पर्म कोणाच्या मदतीने तुमचे गोंडस बाळ बनवते. स्त्रीच्या शरीरातील पुनरुत्पादक अवयवांमध्ये गर्भाशय (Uterus), अंडाशय (ovary), फॅलोपियन ट्यूब (fallopian tubes), योनी (Vagina) यांचा समावेश होतो. पुरुषांमध्ये शुक्राणू (Sperm) असा सेल आहे जो मुले निर्माण करण्यास मदत करतो. हे वृषणात म्हणजेच टेस्टिस तयार होतात.
अंडी ही तिच्या शरीराच्या इतर अवयवांसारखी असतात, जेव्हा मातेच्या गर्भाशयात मादी भ्रूण तयार होत असतो, तेव्हा गर्भाच्या उर्वरित अवयवांच्या विकासाबरोबरच अंडी देखील तयार होतात. पुनरुत्पादक वर्षांमध्ये गर्भधारणेची प्रक्रिया अंडाशयापासून सुरू होते. शुक्राणू अंड्यामध्ये मिसळून मूल होण्याची प्रक्रिया सुरू करतात.
फलित अंडी गर्भाशयात पोहोचल्यानंतर ते अनेक पेशींमध्ये विभागते. बॉलच्या आकाराच्या अंड्याला ब्लास्टोसिस्ट (blastocyst) म्हणतात. मग हा बॉल गर्भधारणा हार्मोन HCG (human chorionic gonadotropin) सोडतो. हा हार्मोन अंडाशयांना आणखी अंडी न सोडण्याची सूचना देतो. ही प्रक्रिया गर्भधारणेच्या तिसऱ्या आठवड्यात पूर्ण होते. जेव्हा हे हार्मोन आईच्या रक्तात आणि लघवीमध्ये मिसळते, त्यानंतर रक्त किंवा लघवीच्या चाचणीद्वारे गर्भधारणा ओळखली जाते. (सर्व फोटो - सूचक)