<img class="size-full wp-image-505718" src="https://images.news18.com/ibnlokmat/uploads/2020/12/1608121279_serum07.jpg" alt="" width="875" height="583" /><div class="csmpn-phtslid-tgln"> कोरोनाकाळात पुण्यातील सीरम इन्स्टिट्यूट संपूर्ण देशाचे आशास्थान झाले आहे. ही भारतीय कंपनी कोरोना प्रतिबंधक लसीची निर्मिती सध्या करीत आहे. जगातील बालकांना ज्या विविध लसी दिल्या जातात, त्यापैकी एक लस या कंपनीने तयार केलेली असते, असे मानले जाते. या कंपनीशी निगडीत असलेल्या परिवाराचा इतिहास देखील तितकाच रोचक आहे.</div>

<img class="size-full wp-image-505719" src="https://images.news18.com/ibnlokmat/uploads/2020/12/1608121285_poonawala-stud1.jpg" alt="" width="1200" height="800" /><div class="csmpn-phtslid-tgln"> एक काळ असा होता की पुनावाला हे नाव अश्व शर्यती आणि अश्वांच्या विविध जातींच्या (Horse Breeding) निर्मिती क्षेत्रात अग्रेसर होते. आतासुध्दा ही ओळख कायम आहे. परंतु, या नावापुढे व्हॅक्सिन किंग (Vaccine King) असे बिरूद अगदी ठळकपणे लागले आहे. 40 च्या दशकापासून आतापर्यंत शर्यतींमध्ये धावणारे बहुतांश घोडे हे पुनावाला हॉर्सिंग फार्मचेच होते. इथे घोड्यांचं प्रजनन आणि संगोपन केलं जातं.</div>

<img class="size-full wp-image-505720" src="https://images.news18.com/ibnlokmat/uploads/2020/12/1608121287_poonawala-stud-farm.jpg" alt="" width="875" height="583" /><div class="csmpn-phtslid-tgln"> पुण्यात पुनावाला हॉर्स फार्म विस्तीर्ण अशा क्षेत्रावर पसरलं आहे. या इमारतीला वैशिष्ट्यपूर्ण आणि मोठे असे प्रवेशव्दार आहे. सीरम इन्स्टिट्यूटचे संस्थापक डॉ. सायरस पूनावाला यांच्या अधिकृत पूनावाला डॉट कॅमवर सर्वात वरती घोड्यांच्या चित्रांचा लोगो लक्ष वेधून घेतो. (छायाचित्र : पूनावाला हॉर्स फार्मचे प्रवेशव्दार)</div>

<img class="size-full wp-image-505721" src="https://images.news18.com/ibnlokmat/uploads/2020/12/1608121290_poonawala-stud.jpg" alt="" width="1200" height="800" /><div class="csmpn-phtslid-tgln"> हे फार्म हाऊस सायरस पुनावाला यांच्या वडिलांनी सुरु केले होते. भारतातील हॉर्स रेसिंग सर्किटमध्ये अनेक दशकांपासून नावाजलेल्या परिवारात व्हॅक्सिन किंग डॉ. सायरस पुनावाला यांचा जन्म झाला. त्यांच्या परिवाराच्या मालकीचा मोठा पुनावाला स्टड फार्म्स आहे.</div>

<img class="size-full wp-image-505722" src="https://images.news18.com/ibnlokmat/uploads/2020/12/1608121293_dr-cyrus-poonawala.jpg" alt="" width="875" height="583" /><div class="csmpn-phtslid-tgln"> भारतात अश्व शर्यतींना भविष्य नाही हे  डॉ. पुनावाला यांना वयाच्या 20 व्या वर्षीच समजले होते. तेव्हा त्यांनी प्रोटोटाइप स्पोर्टस कार मॉडेल तयार करण्यास सुरुवात केली. परंतु, याला व्यावसायिक स्वरुप देण्यासाठी मोठ्या प्रमाणावर पैशांची गरज होती. त्यामुळे पूनावाला यांनी या गोष्टीचा नाद सोडून दिला. (छायाचित्र :  आपल्या रेसिंग कारसमवेत डॉ. सायरस पुनावाला)</div>

<img class="size-full wp-image-505723" src="https://images.news18.com/ibnlokmat/uploads/2020/12/1608121295_dr-cyrus-poonawala-01.jpg" alt="" width="1200" height="800" /><div class="csmpn-phtslid-tgln"> त्यानंतर डॉ. पुनावाला यांना त्यांचे नशीब लस निर्मिती क्षेत्रात घेऊन आले. पुनावाला परिवार आपल्या फार्ममधील वयस्क घोडे मुंबईतील सरकारी हाफकिन इन्स्टीट्युटला देत होते. जी घोड्यांच्या रक्तातील पातळ पदार्थांपासून लस निर्मिती करीत होती. यातून आपण देखील अशा पध्दतीने देशासाठी लसींची निर्मिती करु शकतो, असा विश्वास मिळाला. (छायाचित्र:  अश्वासोबत डॉ. सायरस पुनावाला)</div>

<img class="size-full wp-image-505724" src="https://images.news18.com/ibnlokmat/uploads/2020/12/1608121324_dr-cyrus-poonawala-03.jpg" alt="" width="875" height="583" /><div class="csmpn-phtslid-tgln"> त्यानंतर 1966 मध्ये डॉ. पुनावाला यांनी सीरम इन्स्टिटयूट ऑफ इंडियाची स्थापना केली. जी उपचारात्मक आणि अँटीटिटनॅस लस बनवणारी पहिली इन्स्टिटयूट ठरली. 1974 मध्ये लहान मुलांमधील डिप्थीरिया, टिटॅनस, पेरिटुयटस या आजारांना प्रतिबंधक ठरणारी डीटीपी लसीची सीरम इन्स्टिटयुटने निर्मिती सुरु केली. त्यानंतर 1981 मध्ये सर्पदंशावरील अॅण्टी स्नेक व्हेनमची निर्मिती या इन्स्टिटयुटने केली. त्यानंतर कांजिण्या प्रतिबंधक लसीची निर्मिती सुरु झाली. त्यानंतर ही कंपनी देशातील सर्वात मोठी लस निर्मिती करणारी कंपनी म्हणून ओळखली जाऊ लागली. यापूर्वी या लसी भारतात परदेशातून येत होत्या. मात्र सीरम इन्स्टिटयुटमुळे त्यांची निर्मिती भारतातच पुरेशा प्रमाणात होऊ लागली.</div>

<img class="size-full wp-image-505725" src="https://images.news18.com/ibnlokmat/uploads/2020/12/1608121326_serum04.jpg" alt="" width="875" height="583" /><div class="csmpn-phtslid-tgln"> 1994 मध्ये सीरम इन्स्टिटयुटला वर्ल्ड हेल्थ आॅर्गनायझेशनकडून लस निर्यातीसाठी परवानगी मिळाली. त्यानंतर यू.एन. एजन्सीज आणि पॅन अमेरिका हेल्थ आॅर्गनायझेशनला लस निर्यात सुरु करण्यात आली. आता ही इन्स्टिटयुट अनेक प्रकारच्या लसी तयार करते. ज्या जगभरातील 170 देशांमधील 65 टक्के बालकांच्या आरोग्याचे रक्षण करतात.</div>

<img class="size-full wp-image-505726" src="https://images.news18.com/ibnlokmat/uploads/2020/12/1608121328_dr-cyrus-poonawala-04.jpg" alt="" width="875" height="583" /><div class="csmpn-phtslid-tgln"> डॉ. पुनावाला यांची पत्नी वीलू पुनावाला यांचं निधन झाले असून ग्रुपने त्यांच्या नावाने एक फौउंडेशन सुरू केले आहे. या फौउंडेशनच्या माध्यमातून शाळा, समाजसेवा विषयक उपक्रम, दवाखाना आणि स्पोर्टस अॅकॅडमी चालवली जाते. त्यांचा मुलगा अदर सध्या लसनिर्मितीच्या अनुषंगाने चर्चेत आहे. अदर हे सीरम इन्स्टिटयुटचे सीईओ आहेत. त्यांचे शिक्षण इंग्लडमध्ये झाले असून कंपनीच्या कामकाजात सहभाग घेताच त्यांनी कंपनीचा विस्तार तर केलाच परंतु, कंपनीला मोठी ग्लोबल कंपनी म्हणून मान्यता मिळवून दिली. (छायाचित्र : डॉ. सायरस पुनावाला आणि अदर पुनावाला आपल्या कुटुंबीयांसमेवत)</div>

कोरोना (Coronavirus) प्रतिबंधक लस (Covid-19 Vaccine) निर्मितीच्या वृत्तांदरम्यान पुण्यातल्या सीरम इन्स्टिटयूट ऑफ इंडियाचं (Serum Institute Of India) नाव चर्चेत आहे. ही जगातील सर्वात मोठी लस निर्मिती करणारी कंपनी असून, डॉ. सायरस पूनावाला (Dr.Cyrus Poonawalla) हे या कंपनीचे संस्थापक आहेत. एकेकाळी पुनावाला परिवाराची ओळख घोड्यांच्या शर्यतीसाठी (Horse Racing) आणि Horse Breeding क्षेत्राशी निगडीत होती. 

रेसिंग किंगपासून आता Vaccine King चं बिरूद मिरवणारा पुणेकर! असा आहे डॉ सायरस पुनावाला यांचा जीवनप्रवास

कोरोना

पुणे

फोटो गॅलरी

बातम्या

लाइफस्टाइल

(Serum Institute Of India)लस निर्मिती करणारी कंपनी असून डॉ. सायरस पूनावाला (Dr.Cyrus Poonawalla) हे या कंपनीचे संस्थापक आहेत.

मुंबई

मुंबई उपनगर

 वर्धा

अकोला

अमरावती

अहमदनगर

औरंगाबाद

कोल्हापूर

गडचिरोली

गोंदिया

जळगाव

जालना

ठाणे

नागपूर

नाशिक

परभणी

बीड

मुंबई शहर

यवतमाळ

रत्नागिरी

हिंगोली

लातूर

सोलापूर

गोवा

Jacqueline Fernandez :  कोण होतीस तू, काय झालीस तू! जॅकलिनच्या जुन्या व्हिडीओवर नेटकऱ्यांच्या भन्नाट प्रतिक्रिया

Datta Jayanti : 11 हजार दिव्यांनी उजळले मंदिर, भक्तांनी केला दीपोत्सव साजरा, Video

सीमावादावरून कर्नाटकात महाराष्ट्राविरुद्ध आंदोलन करणाऱ्या 'कन्नड रक्षण वेदिके संघटने'चा इतिहास काय? वाचा सविस्तर

सकाळच्या या 5 सवयी करतील तुमचा Diabetes कंट्रोल

Flora saini : 'त्याने इतकं मारलं की....' 'स्त्री' फेम प्रसिद्ध अभिनेत्रीचा धक्कादायक खुलासा

रेसिंग किंगपासून आता Vaccine King चं बिरूद मिरवणारा पुणेकर!  डॉ सायरस पुनावाला यांचा असा आहे जीवनप्रवास – News18 लोकमत

 कोरोनाकाळात पुण्यातील सीरम इन्स्टिट्यूट संपूर्ण देशाचे आशास्थान झाले आहे. ही भारतीय कंपनी कोरोना प्रतिबंधक लसीची निर्मिती सध्या करीत आहे. जगातील बालकांना ज्या विविध लसी दिल्या जातात, त्यापैकी एक लस या कंपनीने तयार केलेली असते, असे मानले जाते. या कंपनीशी निगडीत असलेल्या परिवाराचा इतिहास देखील तितकाच रोचक आहे.

 एक काळ असा होता की पुनावाला हे नाव अश्व शर्यती आणि अश्वांच्या विविध जातींच्या (Horse Breeding) निर्मिती क्षेत्रात अग्रेसर होते. आतासुध्दा ही ओळख कायम आहे. परंतु, या नावापुढे व्हॅक्सिन किंग (Vaccine King) असे बिरूद अगदी ठळकपणे लागले आहे. 40 च्या दशकापासून आतापर्यंत शर्यतींमध्ये धावणारे बहुतांश घोडे हे पुनावाला हॉर्सिंग फार्मचेच होते. इथे घोड्यांचं प्रजनन आणि संगोपन केलं जातं.

 पुण्यात पुनावाला हॉर्स फार्म विस्तीर्ण अशा क्षेत्रावर पसरलं आहे. या इमारतीला वैशिष्ट्यपूर्ण आणि मोठे असे प्रवेशव्दार आहे. सीरम इन्स्टिट्यूटचे संस्थापक डॉ. सायरस पूनावाला यांच्या अधिकृत पूनावाला डॉट कॅमवर सर्वात वरती घोड्यांच्या चित्रांचा लोगो लक्ष वेधून घेतो. (छायाचित्र : पूनावाला हॉर्स फार्मचे प्रवेशव्दार)

 हे फार्म हाऊस सायरस पुनावाला यांच्या वडिलांनी सुरु केले होते. भारतातील हॉर्स रेसिंग सर्किटमध्ये अनेक दशकांपासून नावाजलेल्या परिवारात व्हॅक्सिन किंग डॉ. सायरस पुनावाला यांचा जन्म झाला. त्यांच्या परिवाराच्या मालकीचा मोठा पुनावाला स्टड फार्म्स आहे.

 भारतात अश्व शर्यतींना भविष्य नाही हे  डॉ. पुनावाला यांना वयाच्या 20 व्या वर्षीच समजले होते. तेव्हा त्यांनी प्रोटोटाइप स्पोर्टस कार मॉडेल तयार करण्यास सुरुवात केली. परंतु, याला व्यावसायिक स्वरुप देण्यासाठी मोठ्या प्रमाणावर पैशांची गरज होती. त्यामुळे पूनावाला यांनी या गोष्टीचा नाद सोडून दिला. (छायाचित्र :  आपल्या रेसिंग कारसमवेत डॉ. सायरस पुनावाला)

 त्यानंतर डॉ. पुनावाला यांना त्यांचे नशीब लस निर्मिती क्षेत्रात घेऊन आले. पुनावाला परिवार आपल्या फार्ममधील वयस्क घोडे मुंबईतील सरकारी हाफकिन इन्स्टीट्युटला देत होते. जी घोड्यांच्या रक्तातील पातळ पदार्थांपासून लस निर्मिती करीत होती. यातून आपण देखील अशा पध्दतीने देशासाठी लसींची निर्मिती करु शकतो, असा विश्वास मिळाला. (छायाचित्र:  अश्वासोबत डॉ. सायरस पुनावाला)

 त्यानंतर 1966 मध्ये डॉ. पुनावाला यांनी सीरम इन्स्टिटयूट ऑफ इंडियाची स्थापना केली. जी उपचारात्मक आणि अँटीटिटनॅस लस बनवणारी पहिली इन्स्टिटयूट ठरली. 1974 मध्ये लहान मुलांमधील डिप्थीरिया, टिटॅनस, पेरिटुयटस या आजारांना प्रतिबंधक ठरणारी डीटीपी लसीची सीरम इन्स्टिटयुटने निर्मिती सुरु केली. त्यानंतर 1981 मध्ये सर्पदंशावरील अॅण्टी स्नेक व्हेनमची निर्मिती या इन्स्टिटयुटने केली. त्यानंतर कांजिण्या प्रतिबंधक लसीची निर्मिती सुरु झाली. त्यानंतर ही कंपनी देशातील सर्वात मोठी लस निर्मिती करणारी कंपनी म्हणून ओळखली जाऊ लागली. यापूर्वी या लसी भारतात परदेशातून येत होत्या. मात्र सीरम इन्स्टिटयुटमुळे त्यांची निर्मिती भारतातच पुरेशा प्रमाणात होऊ लागली.

 1994 मध्ये सीरम इन्स्टिटयुटला वर्ल्ड हेल्थ आॅर्गनायझेशनकडून लस निर्यातीसाठी परवानगी मिळाली. त्यानंतर यू.एन. एजन्सीज आणि पॅन अमेरिका हेल्थ आॅर्गनायझेशनला लस निर्यात सुरु करण्यात आली. आता ही इन्स्टिटयुट अनेक प्रकारच्या लसी तयार करते. ज्या जगभरातील 170 देशांमधील 65 टक्के बालकांच्या आरोग्याचे रक्षण करतात.

 डॉ. पुनावाला यांची पत्नी वीलू पुनावाला यांचं निधन झाले असून ग्रुपने त्यांच्या नावाने एक फौउंडेशन सुरू केले आहे. या फौउंडेशनच्या माध्यमातून शाळा, समाजसेवा विषयक उपक्रम, दवाखाना आणि स्पोर्टस अॅकॅडमी चालवली जाते. त्यांचा मुलगा अदर सध्या लसनिर्मितीच्या अनुषंगाने चर्चेत आहे. अदर हे सीरम इन्स्टिटयुटचे सीईओ आहेत. त्यांचे शिक्षण इंग्लडमध्ये झाले असून कंपनीच्या कामकाजात सहभाग घेताच त्यांनी कंपनीचा विस्तार तर केलाच परंतु, कंपनीला मोठी ग्लोबल कंपनी म्हणून मान्यता मिळवून दिली. (छायाचित्र : डॉ. सायरस पुनावाला आणि अदर पुनावाला आपल्या कुटुंबीयांसमेवत)

News18 लोकमत

रेसिंग किंगपासून Vaccine King चं बिरूद मिरवणारा पुणेकर!  डॉ सायरस पुनावाला

लाइफस्टाइल

आपला जिल्हा निवडा

रेसिंग किंगपासून आता Vaccine King चं बिरूद मिरवणारा पुणेकर! असा आहे डॉ सायरस पुनावाला यांचा जीवनप्रवास