काय सांगता? जगातील या देशांमध्ये लोकसंख्या झपाट्याने होतेय कमी; एक भारताचा शेजारी

अलीकडे चीनची लोकसंख्या कमी होत असल्याची बातमी आली आहे. चीन हा जगातील सर्वाधिक लोकसंख्या असलेला देश आहे, त्यामुळे ही बातमी चर्चेत आहे, तर नोव्हेंबरमध्येच जगाची लोकसंख्या 8 अब्जांवर पोहोचली आहे. ही बाब आश्चर्यकारक आहे कारण 1900 च्या मध्यापासून संपूर्ण जगाची लोकसंख्या खूप वेगाने वाढली आहे. या वाढीमध्ये भारत आणि चीनचा सर्वाधिक वाटा असताना, पुढची लाट आफ्रिकेत असेल, अशी संशोधकांची अपेक्षा आहे. परंतु जगात असे अनेक देश आहेत ज्यांची लोकसंख्या अनेक वर्षांपासून झपाट्याने कमी होत आहे. युनायटेड नेशन्सच्या 2019 च्या आकडेवारीनुसार आपण पाहू या, जगातील कोणते देश आहेत जिथे लोकसंख्या खूप वेगाने कमी होत आहे. (फोटो: विकिमीडिया कॉमन्स)

जगात सर्वाधिक लोकसंख्या घटत असेल तर तो देश म्हणजे बल्गेरिया. तेथे लोकसंख्या 2020 मध्ये 69 लाखांवरून 2050 पर्यंत 54 लाखांपर्यंत घटण्याची अंदाज आहे, जे 22.5 टक्के आहे. त्यानंतर, दुसरे स्थान लिथुआनियाचे आहे, जिथे 2050 पर्यंत लोकसंख्या 22.1 टक्क्यांनी कमी होईल, त्यानंतर युरोपमध्ये तिसरे स्थान लॅटव्हियात आहे जिथं लोकसंख्या 21.6 टक्क्यांनी घसरेल. लोकांचे स्थलांतर हे याचे सर्वात मोठे कारण मानले जाते, तर लॅटव्हियामध्ये जन्मदराचा अभाव हेही मोठे कारण आहे. (फोटो: विकिमीडिया कॉमन्स)

हा ट्रेंड युक्रेनमध्येही दिसून येईल, ज्यांची लोकसंख्या 2020 मध्ये 4.37 कोटींवरून 2050 पर्यंत 3.52 कोटी होईल, जी 19.5 टक्के असेल. यानंतर सर्बियाच्या लोकसंख्येचा आकडा येतो जिथे 30 वर्षांत लोकसंख्या 18.9 टक्क्यांनी कमी होऊन 87 लाखांवरून 71 लाखांवर राहील. यानंतर, 2020 मध्ये बोस्निया आणि हर्जेगोव्हिनामधील 22 लाख लोकसंख्येपैकी 18.2 टक्के लोकसंख्या 2050 पर्यंत कमी होऊन 27 लाख होईल. याचे कारण जन्मदरातील घट आणि स्थलांतराचे प्रमुख कारण असेल. परंतु, रशिया-युक्रेनियन युद्धाचा युक्रेनच्या लोकसंख्येवर वाईट परिणाम होईल. (प्रतिनिधी फोटो: पिक्साबे)

क्रोएशियाची लोकसंख्या देखील सुमारे 18 टक्क्यांनी कमी होण्याची अपेक्षा आहे, जी पुढील 30 वर्षांत 41 ते 34 लाखांपर्यंत वाढेल. येथील लोकसंख्या 1991 मध्ये सर्वाधिक 47.8 लाख होती. मोल्दोव्हामध्ये ही घट 16.7 टक्के असेल, ज्यामुळे ती 40 लाखांवरून 34 लाख होईल. यामध्ये वाढता मृत्यूदर, आर्थिक कारणांमुळे होणारे स्थलांतर, वृद्धांची वाढती संख्या अशा अनेक घटकांचा समावेश असेल. (फोटो: विकिमीडिया कॉमन्स)

या यादीत युरोपबाहेरील देश नवव्या क्रमांकावर असून आश्चर्याची बाब म्हणजे हा जपान आहे. 2020 ते 2050 पर्यंत जपानची लोकसंख्या 2.07 कोटीने कमी होईल असा अंदाज आहे. ही लोकसंख्या 12.65 कोटींवरून 10.58 कोटींवर घसरणे अपेक्षित आहे, म्हणजे 16.3 टक्के घट होईल. 2011 पासून जपानची लोकसंख्या कमी होत आहे. कारण येथील जन्मदर कमी होत आहे आणि वृद्ध लोकसंख्या वाढत आहे. (फोटो: विकिमीडिया कॉमन्स)

जपाननंतर पुन्हा एकदा युरोपीय देशांचा क्रमांक लागतो. ज्यामध्ये पुढील तीस वर्षांत अल्बेनियामध्ये 15.8 टक्के, रोमानियामध्ये 15.5 टक्के, ग्रीसमध्ये 13.4 टक्के, एस्टोनियामध्ये 12.7 टक्के आणि हंगेरीमध्ये 12.3 टक्के लोक दिसून येतील. जेथे असा अंदाज आहे की अल्बेनियन लोकसंख्येपैकी 38 टक्के लोक परदेशात राहतात, तर रोमानियामध्येही स्थलांतर वाढत आहे. तर ग्रीसमध्ये जन्मदर नकारात्मक आहे. (फोटो: विकिमीडिया कॉमन्स)

या यादीत 2020 ते 2030 दरम्यान पोलंडची लोकसंख्या 12 टक्के, जॉर्जियाची 11.8, पोर्तुगालची 10.9 टक्के, मॅसेडोनियाची 10.9 टक्के, क्युबाची 10.3 टक्के आणि इटलीची लोकसंख्या 10.1 टक्केवारीने घसरणार आहे. क्युबामध्ये वृद्ध लोकसंख्येव्यतिरिक्त, कमी जन्मदर आणि विस्थापन ही युरोपमधील या देशांमध्ये मोठी समस्या आहे. (प्रतिनिधी फोटो: पिक्साबे)