विज्ञानाच्या प्रगतीमुळे लोक जुन्या जादूटोण्यासारख्या अंधश्रद्धेपासून दूर जात आहे. शिक्षणाच्या प्रसारामुळे जगात अशा लोकांची संख्या वाढत आहे ज्यांचा त्यांच्यावर विश्वास नाही. पण जादूटोण्यावरील विश्वास केवळ निरक्षरता आणि अंधश्रद्धेमुळे नाही. याची अनेक कारणे आहेत. जगात जादूटोण्यावर विश्वास ठेवणाऱ्यांची संख्या अपेक्षेपेक्षा खूप जास्त असल्याचे एका नवीन अभ्यासातून समोर आले आहे. (प्रतिनिधी फोटो: शटरस्टॉक)
जगभरातील असंख्य अभ्यासांनी जादूटोण्यावर विश्वास ठेवणाऱ्या लोकांचे दस्तऐवजीकरण केले आहे. जादूटोणा ही एक कला आहे, ज्यामध्ये काही व्यक्तींमध्ये अशा अलौकिक शक्ती असतात ज्यामध्ये इतरांना हानी पोहोचवण्याची क्षमता असते. तरीही, लोकांमध्ये जादूटोण्यावरील विश्वास समजून घेणे आणि इतर समुदायांना आर्थिक घडामोडींमध्ये सामील करून घेणे, जागतिक मूल्यांकन इत्यादीसाठी आवश्यक आहे. (प्रतिनिधी फोटो: शटरस्टॉक)
आता एका नवीन अभ्यासात, वॉशिंग्टन विद्यापीठातील अमेरिकन अर्थशास्त्रज्ञ बोरिस ग्रेशमन यांना असे आढळून आले आहे की जादूटोण्यावरील विश्वास पूर्वीच्या विचारांपेक्षा अधिक व्यापक आहे. ग्रेशमनने 95 देश आणि प्रदेशांमधील 1.4 लाख लोकांकडून अतिशय तपशीलवार डेटा गोळा केला. यातील 40 टक्के सहभागींनी कबूल केले की त्यांचा असा विश्वास आहे की असे काही लोक आहेत जे जादूटोण्याद्वारे शाप किंवा शापासारखे काहीतरी देऊ शकतात, ज्यामुळे वाईट गोष्टी घडू शकतात. (प्रतिनिधी फोटो: शटरस्टॉक)
जादूटोण्यावरील विश्वास हा उच्च स्तरावरील शिक्षण आणि आर्थिकदृष्ट्या सुरक्षित असलेल्या लोकांसह विविध प्रकारच्या लोकांमध्ये आणि गटांमध्ये दिसून आल्याचं ग्रेशमन यांनी सांगितले. त्यांच्याबद्दल असे मानले जाते की ते जादूटोण्यावर विश्वास ठेवत नाहीत. याशिवाय, मानसिक, सांस्कृतिक, संस्थात्मक आणि सामाजिक-आर्थिक कारणांमुळे जादूटोण्यावरील विश्वास प्रत्येक देशामध्ये बदलतो. (प्रतिनिधी फोटो: शटरस्टॉक)