Kalpana Chawla Birthday: कल्पना चावलाबद्दलच्या 'या' गोष्टी तुम्हाला माहीत आहेत का?

कल्पना चावला (Kalpana Chawla) या फक्त कोलंबिया शटल अपघातात (Columbia Shuttle Disaster) जीव गमावणाऱ्या महिला अंतराळवीर नाही. त्यांची कथा भारतातील कर्नाल येथून सुरू होऊन जगातील सर्वोच्च अंतराळ संस्था NASA पर्यंतचा प्रवास सांगते. भारतासह जगासाठी त्या एक उदाहरण आणि प्रेरणा होत्या. वयाच्या 41 व्या वर्षी दोनदा अंतराळ प्रवास करणारी कल्पना तिच्या असामान्य मृत्यूपूर्वीच जगासाठी एक आयकॉन बनली होती. 17 मार्च रोजी त्यांच्या वाढदिवसानिमित्त संपूर्ण जग त्यांची आठवण करत आहे. (फोटो: NASA via Wikimedia commons)

कल्पना चावला (Kalpana Chawla) यांचा जन्म 17 मार्च 1962 रोजी भारतातील हरियाणा राज्यातील कर्नाल जिल्ह्यात झाला. त्यांचे वडील बन्सरी लाल आणि आई संयोगिता यांची ती चौथी अपत्य होती. तिला प्रेमाने माँटो म्हटले जायचे पण जेव्हा शाळेत प्रवेशाची वेळ आली तेव्हा शाळेच्या मुख्याध्यापकांनी तिला नाव निवडण्यास सांगितले आणि माँटोने कल्पना हे नाव निवडले. अशा प्रकारे कल्पनाने स्वतःचंच बारसं केलं. (फोटो: नासा)

कल्पना चावलाची (Kalpana Chawla) खरी जन्मतारीख 17 मार्च 1962 आहे. या तारखेलाच ती तिचा वाढदिवस साजरा करायची. असे म्हटले जाते की मॅट्रिकच्या परीक्षेसाठी पात्र व्हावे म्हणून त्यांच्या वडिलांनी त्यांची अधिकृत जन्मतारीख बदलून 01 जुलै 1961 केली होती. त्यानंतरच ती मॅट्रिकच्या परीक्षेला बसू शकली. तेव्हापासून नासापर्यंत त्यांची जन्मतारीख अधिकृतपणे 1 जुलै होती. (फोटो: पिक्साबे)

कल्पना चावला (Kalpana Chawla) यांना कविता लिहिणे, नृत्य करणे, सायकल चालवणे आणि धावणे यांची खूप आवड होती. शाळेपासूनच ती नृत्यात सहभागी असायची. याशिवाय ती व्हॉलीबॉल आणि रेसमध्येही भाग घेत असे. मुलांसोबत बॅडमिंटन आणि डॉजबॉल खेळत असे. चांदण्या रात्री बाईक चालवायलाही त्यांना आवडायचं. (फोटो: न्यूज18 वेबसाईट)

कल्पना चावला (Kalpana Chawla) यांना लहानपणापासूनच अभ्यासाची आवड होती. ती नेहमी अभ्यासात पहिल्या पाचमध्ये येत असे. शालेय शिक्षणानंतर तिने पंजाब अभियांत्रिकी महाविद्यालय, चंदीगडमधून एरोनॉटिकल इंजिनिअरिंग केले आणि 1982 मध्ये अमेरिकेला गेली. तेथे त्यांनी टेक्सास विद्यापीठातून एरोस्पेस अभियांत्रिकीमध्ये पदव्युत्तर पदवी प्राप्त केली, त्यानंतर 1986 मध्ये दुसरी पदव्युत्तर पदवी आणि 1988 मध्ये बोल्डर येथील कोलोरॅडो विद्यापीठातून पीएचडी केली. (फोटो: नासा विकिमीडिया कॉमन्स मार्गे)

कल्पना चावला (Kalpana Chawla) यांना उड्डाणाची (Flying) प्रचंड आवड होती. त्यांनी स्वतः आग्रह धरला आणि पंजाब विद्यापीठात एरोनॉटिकल इंजिनीअरिंग (Aeronautical Engineering) हा विषय निवडला, ज्यावर खुद्द कॉलेजचे प्राचार्यही थक्क झाले. ही विद्याशाखा निवडणारी ती महाविद्यालयातील पहिली मुलगी होती. उड्डाणाच्या छंदामुळे ती सी प्लेन, मल्टी इंजिन एअरक्राफ्ट आणि ग्लायडरची प्रमाणित व्यावसायिक पायलट बनली. ती ग्लायडर आणि एरोप्लेनसाठी प्रमाणित फ्लाइट इन्स्ट्रक्टर देखील होती. (फोटो: नासा विकिमीडिया कॉमन्स मार्गे)

कल्पना चावलाने जेव्हा पहिल्यांदा NASA साठी अर्ज केला तेव्हा तिची निवड होऊ शकली नाही. दुसऱ्या प्रयत्नात तिची निवड झाली तेव्हा निवडलेल्या 23 उमेदवारांमध्ये ती होती. मार्च 1995 मध्ये, NASA ने त्यांचा त्यांच्या अंतराळवीर कॉर्प्स संघात समावेश केला. तर 1997 मध्ये त्यांच्या पहिल्या अंतराळ उड्डाणासाठी त्यांची निवड झाली. 19 नोव्हेंबर ते 5 डिसेंबर 1997 या कालावधीत त्यांचा पहिला अंतराळ प्रवास यशस्वीपणे पार पडला. 1 फेब्रुवारी 2003 रोजी त्याच्या दुसऱ्या फ्लाइटमधून परतत असताना कोलंबिया शटल अपघातात त्यांना आपला जीव गमवावा लागला. (फोटो: नासा विकिमीडिया कॉमन्स मार्गे)