असे काही खेळ आहेत का? जे मुलांमधील गणिती क्षमता विकसित करण्यास मदत करतात? नवीन अभ्यासानुसार बोर्ड गेम खेळून हे होऊ शकते. अशा खेळांमुळे मुलांमध्ये गणिताची क्षमता मजेशीर पद्धतीने विकसित होते. 23 वर्षांपूर्वी प्रकाशित झालेल्या संशोधनाच्या पुनरावलोकनावर आधारित विश्लेषणात असे आढळून आले की मोनोपॉली, ऑथेलो आणि शूट्स अँड लॅडर्स हे खेळ गणितीय क्षमता सुधारण्यासाठी प्रभावी साधने आहेत. बोर्ड गेम्स हे वाचन आणि साक्षरता यासारख्या विविध प्रकारचे शिक्षण आणि विकास कौशल्ये वाढवण्यासाठी आधीच ओळखले जातात. मात्र, या नव्या संशोधनामुळे गणितीय कौशल्यांवर होणारा विशेष परिणाम अधोरेखित झाला आहे. (प्रतिनिधी फोटो: पिक्साबे)
जर्नल अर्ली इयर्समध्ये प्रकाशित झालेल्या अभ्यासानुसार संख्या-आधारित बोर्ड गेम 3 ते 9 वर्षांच्या वयोगटातील मोजणी, जोडणी आणि संख्या ओळखण्याच्या क्षमतांमध्ये लक्षणीय सुधारणा करू शकतात. पोन्टिफिसिया यूनिवर्सिटीडाडज कँटोलिसका डी चिलीचे डॉ. जेमी बॅलाडेरेस यांच्या नेतृत्वाखालील संशोधनात असे आढळून आले आहे की प्रौढांच्या मार्गदर्शनाखाली संरचित बोर्ड गेम सत्र मुलांच्या गणितीय विकासासाठी खूप फायदेशीर आहेत. (प्रतिनिधी फोटो: पिक्साबे)
डॉ. बॅलाडेरेस म्हणतात की फक्त बोर्ड गेम्स लहान मुलांची गणिती क्षमता विकसित करतात. बोर्ड गेमचा वापर मूलभूत आणि जटिल गणिती कौशल्यांवर परिणाम करण्यासाठी एक धोरण म्हणून मानले जाऊ शकते. ते सहजपणे गणित आणि इतर कौशल्यांच्या शिक्षणाच्या उद्दिष्टांमध्ये समाविष्ट केले जाऊ शकतात. (प्रतिनिधी फोटो: पिक्साबे)
संशोधकांचे म्हणणे आहे की खेळाच्या परिस्थितीचे निश्चित-नियम मुलांमध्ये उत्तम शैक्षणिक वातावरण तयार करते. ज्याची प्रीस्कूल मुलांना क्वचितच सवय असते. हा अभ्यास मुलांना शिकण्यासाठी प्रोत्साहित करणाऱ्या बोर्ड गेमच्या परिणामांवर उपलब्ध पुरावे एकत्र करण्यासाठी डिझाइन केले गेला होता. त्यांनी 2000 पासून प्रकाशित केलेल्या 19 अभ्यासांच्या परिणामांचे पुनरावलोकन केले ज्यामध्ये 3 ते 9 वयोगटातील मुलांवर लक्ष केंद्रित केले गेले. हे सर्व अभ्यास बोर्ड गेम आणि गणितीय क्षमता यांच्यातील संबंधांवर केंद्रित होते. (प्रतिनिधी फोटो: पिक्साबे)
या अभ्यासात भाग घेणाऱ्या मुलांना विशेष सत्रांमध्ये उपस्थित राहण्यास सांगितले होते, जे आठवड्यातून दोनदा 20-मिनिटांचे सत्र होते, सरासरी दीड महिन्यासाठी. या सत्रांचे मार्गदर्शन प्रौढांनी जसे की शिक्षक, पालक आणि थेरपिस्ट करत होते. मोजणी, नामकरण संख्या, बेरीज आणि वजाबाकी अशा 4 श्रेणींच्या आधारे मुलांच्या यशाचे मूल्यमापन करण्यात आले. (प्रतिनिधी फोटो: पिक्साबे)
संशोधकांनी अर्ध्याहून अधिक प्रकरणांमध्ये मुलांच्या गणितीय क्षमतेत सुधारणा पाहिली आणि सुमारे 32 टक्के प्रकरणांमध्ये मुलांनी पूर्वीपेक्षा खूपच चांगली कामगिरी केली. विशेष म्हणजे, संशोधकांना असेही आढळून आले की बोर्ड गेमच्या भाषा आणि साक्षरतेवरील परिणामांवरील मागील अभ्यासांमध्ये परिणामकारकता मोजण्यासाठी वैज्ञानिक मूल्यांकन पद्धतींचा अभाव होता. (प्रतिनिधी फोटो: पिक्साबे)
डॉ. बॅलाडेरेस यांनी बोर्ड गेमची रचना आणि त्यांच्या परिणामकारकतेचे मूल्यांकन करण्यासाठी कठोर वैज्ञानिक प्रक्रियेसह अंमलबजावणी करण्याच्या गरजेवर भर दिला. या खेळांचे व्यापक परिणाम शोधण्यासाठी संशोधक आता त्यांच्या पुढील प्रकल्पावर काम करत आहेत. डॉ. बॅलाडेरेस यांच्या मते, पुढील काही वर्षांत या खेळांच्या विकासाची आणि मूल्यांकनाची नवीन मनोरंजक क्षेत्रे उघडू शकतात. (प्रतिनिधी फोटो: पिक्साबे)