टॉयलेट वॉरियर मार्क बाला यांनी 'भारत स्वच्छ अभियाना'चं केलं कौतुक

मुंबई, 19 जून : मार्क बल्ला यांचा ‘टॉयलेट वॉरिअर’ होण्याचा प्रवास धारावी येथील एका शाळेच्या भेटीने सुरू झाला, जिथे त्यांना हे समजले की शौचालयाच्या अभावामुळे मुली शाळा सोडत आहेत. याने त्यांना NGO We Can’t Wait सुरू करण्याची प्रेरणा दिली, ज्याचे लक्ष शाळांमध्ये विशेषत: मुलींसाठी स्वच्छता सुधारण्यावर केंद्रित करणे होते. त्यांच्या कार्याने मुलींच्या शिक्षण आणि सुरक्षिततेवर स्वच्छतेचा परिणाम यावर प्रकाश टाकला आहे आणि त्यांनी आपले अनुभव शेअर करण्यासाठी आणि इतरांना या कार्यामध्ये सामील होण्यासाठी प्रेरणा देण्यासाठी ‘टॉयलेट वॉरियर’ या पुस्तकाचे लेखन केले आहे. अलीकडेच, मार्क यांना ऑस्ट्रेलियामध्ये तीन देशांच्या दौऱ्याचा भाग म्हणून भारताचे पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांना भेटण्याची संधी मिळाली. मार्क यांना या भेटी विषयी आणि जगातील सर्वात मोठी स्वच्छता मोहीम - Swachh Bharat Mission विषयी हे सांगायचे आहे. मार्क म्हणाले “आम्ही अशा गोष्टीबद्दल चर्चा केली ज्याबद्दल ते आणि मी दोघांनाही खूप आवड आहे, जी आहे स्वच्छता. पंतप्रधान मोदी जागतिक स्तरावर स्वच्छता जगतामध्ये बदल घडवणारे क्रमांक 1 चे नेते आहेत. अगदी क्रमांक 1, त्यांच्या आसपास दुसरे कोणीही नाही”. त्यांनी स्वच्छ भारत मिशनचे मानवी इतिहासातील सर्वात मोठा स्वच्छता पायाभूत सुविधा कार्यक्रम म्हणून कौतुक केले. “याच्या जवळपास जाणारे दुसरे काहीही नाही. श्री. मोदींची सामाजिक परिणामकारकता, सामाजिक इच्छाशक्ती निर्माण करण्यासाठी, भारतात या विषयासाठी राजकीय इच्छाशक्ती प्रचंड आहे आणि मला वाटते की हा सामाजिक परिणाम, तो निर्विवाद आहे. मी आपल्या देशाला भेट देत असताना 15 – 20 वर्षात भारतात मी पाहिलेल्या सर्वात महत्वाच्या गोष्टींपैकी ही एक गोष्ट नक्कीच आहे”. टॉयलेट वॉरियर या मार्कच्या पुस्तकात भारताच्या स्वच्छता क्षेत्रातील बदल घडवून आणणारे आणि मुख्य भागीदार: रवी भट्टनगर, डायरेक्टर एकस्टर्नल अफेअर्स आणि पार्टनरशीप एसओए, रेकिट बेन्कीझर यांच्या योगदानास मान्यता देते. रेकीटने अर्थातच, विशेषत: चांगल्या शौचालयाच्या स्वच्छतेच्या सवयी आणि एकूणच स्वच्छतेच्या गरजे विषयी भक्कम कम्युनिकेशन स्ट्रॅटेजी उभ्या केल्या आहेत. Harpic स्वच्छता आणि सफाई चळवळीत ट्रेलब्लेझर म्हणून उदयास आला आहे, नाविन्यपूर्ण मोहिमेचे नेतृत्व आणि प्रभावी पोहोच कार्यक्रमांचे नेतृत्व करीत आहे. Mission swachchta aur pani कार्यक्रमासाठी News 18 सह लढ्यात सामील होणे, Harpic champion सर्वसमावेशक स्वच्छतेचे कारण, लिंग, क्षमता, जाती आणि वर्ग यांच्यात समानतेसाठी बाजू घेताना सर्वांसाठी स्वच्छ शौचालय अॅक्सेस सुनिश्चित करणे. स्वच्छ शौचालये ही एक सामायिक जबाबदारी आहे यावर जोर देऊन, Harpicच्या दूरदर्शी दृष्टिकोनामुळे पॅराडाईम शिफ्ट मिळाला आहे आणि स्वच्छ आणि निरोगी जग निर्माण करण्यात सक्रियपणे भाग घेण्यासाठी कम्युनिटीला ताकद दिली आहे. स्वच्छतागृहाला अॅक्सेस मिळण्यात Swacha Bharat Mission ला यश मिळाले आहे, परंतु लोकांच्या वापर करण्यापासून रोखणार्या मानसिकतेमुळे हे अंतर कायम राहिले आहे. येथेच जागरूकता आणि संवाद हे महत्त्वाची भूमिका बजावतात. एका NITI आयोगाच्या अहवालानुसार, वर्तनात्मक बदल हा स्वच्छ भारत मिशनचा मुख्य भाग आहे कारण केवळ अॅक्सेस असल्यामुळे वापर होईलच असे नाही. मुख्य मुद्दा असा आहे: उत्तम टॉयलेट स्वच्छता आणि चांगले आरोग्य यांच्यातील संबंध किती खोलवर आहे हे बहुतेक लोकांना समजत नाही. हाच तो मुद्दा आहे ज्यावर Mission Swachhta aur Paani काम करण्याकडे लक्ष देत आहेत. संवाद सुरू करण्यासाठी आणि आपण Swachh and Swasth Bharat ला मदत कशी करू शकता हे जाणून घेण्यासाठी https://www.news18.com/missionswachhtapaani/ ला भेट दया.

• Follow us on