Mutual Funds : डिमॅट अकाउंट म्हणजे काय? त्याचे प्रकार तुम्हाला माहिती आहेत का?

मुंबई : सुरुवातीला शेअर खरेदी विक्री करण्यासाठी खूप मोठ्या प्रमाणात कागदपत्रे हाताळावी लागत होती. जेव्हा जेव्हा आपण शेअर खरेदी किंवा विक्री करत होतो तेव्हा तेव्हा तुम्हाला व्यवहार केल्याची कागदपत्रे ही तयार करून ठेवावी लागत होती. या सर्व कागदपत्र पासून सुटका मिळविण्यासाठी सन १९९६ मध्ये NSE (NATIONAL STOCK EXCHANGE) ची सुरुवात करण्यात आली. तसेच BSE ( Bombay stock exchange) याची सुद्धा सुरुवात करण्यात आली. आता तुम्हाला या nse किंवा bse मध्ये शेअर खरेदी किंवा विक्री करावयाचे असल्यास तुमच्याकडे demat account असणे गरजेचे आहे. डिमटेरिअलायझेशन:1920 डिमॅट हा “DEMATERIALLISATION” या शब्दाचा short form आहे. डिमॅट अकाउंट किंवा डिमटेरियलाईज्ड अकाउंट कोणत्याही गुंतवणूकदाराला कंपनीचे शेअर्स आणि सिक्युरिटीज इलेक्ट्रॉनिकरित्या धारण करण्यास अनुमती देते. डीमॅट अकाउंट म्हणजे डीमॅट अकाउंटमध्ये स्टॉक, म्युच्युअल फंड, बॉन्ड्स, एक्सचेंज-ट्रेडेड फंड (ईटीएफ) इ. सारख्या डिमटेरिअलाईज्ड सिक्युरिटीज धारण करण्यासाठी अकाउंट असणे. त्यानंतर खरेदी केलेले शेअर्स हाताळण्यास सोपे आहेत आणि ग्रहावर कुठेही ॲक्सेस केले जाऊ शकतात. डिमटेरिअलायझेशनमुळे तुम्ही तुमचे होल्डिंग नियंत्रित आणि ट्रॅक करू शकता. डिमॅट खात्यांचे प्रकार 1. नियमित डिमॅट खाते / Regular Demat Account : हे देशात राहणार्‍या भारतीय नागरिकांसाठी आहे. 2. प्रत्यावर्ती डिमॅट खाते / Repatriable Demat Account : अशा प्रकारचे डीमॅट खाते अनिवासी भारतीय (एनआरआय) साठी आहे, ज्यामुळे परदेशात पैसे हस्तांतरित करता येतात. तथापि, या प्रकारच्या डीमॅट खात्यास एनआरई बँक खात्यासह लिंक करण्याची आवश्यकता आहे. 3. नॉन-प्रत्यावर्ती डीमॅट खाते / Non-Repatriable Demat Account : हे पुन्हा अनिवासी भारतीयांसाठी आहे, परंतु या प्रकारच्या डीमॅट खात्यासह परदेशात निधी हस्तांतरण करणे शक्य नाही. तसेच, त्याला एनआरओ बँक खात्याशी जोडले जावे. डिमॅट अकाउंट आणि ट्रेडिंग अकाउंट यातील फरक ट्रेडिंग अकाउंट मध्ये आपण शेअर्स, भाग ची खरेदी विक्री चे व्यवहार करत असतो, वेगवेगळ्या शेअर बाजारातील ऑर्डर आपण ट्रेडिंग अकाउंट मध्ये करत असतो, तर डिमॅट खात्यात आपण खरेदी केलेले शेअर हे जमा करण्यात येते. आणि शेअर हे विक्री केल्यास डिमॅट खात्यातून कमी केले जातात. म्हणजेच ट्रेडिंग अकाउंट मध्ये आपण विविध व्यवहार करतो, तर डिमॅट अकाउंट मध्ये शेअर जमा करण्यात येत असतात. डिमॅट अकाउंटचे फायदे Benifits Of Demat Account:- जर तुमच्याकडे डिमॅट अकाउंट असेल तर तुम्हाला बनावट किंवा बोगस शेअर सर्टिफिकेट्सचा सामना करावा लागणार नाही. तुमच्या अकाउंटमधील प्रत्येक शेअर्सचा रेकॉर्ड अधिकृत आहे. भौतिक शेअर प्रमाणपत्रे संग्रहित करणे आणि राखणे कठीण असू शकतात. तुमचे प्रमाणपत्र गहाळ किंवा बिघाडले जाण्याची शक्यता देखील आहे. या सर्व समस्यांचे निराकरण डीमॅट खात्याने केले जाते. तुम्ही डिमॅट अकाउंटशी संबंधित कोणतेही दस्तऐवज कुठेही आणि कोणत्याही वेळी पाहू शकता कारण ते सर्व ऑनलाईन आणि इलेक्ट्रॉनिक असतात. प्रक्रिया शुल्क आणि मुद्रांक शुल्क यासारख्या भौतिक शेअर प्रमाणपत्रांशी संबंधित अतिरिक्त खर्च डिमॅट अकाउंटसह काढून टाकल्या जातात.परिणामी, खर्च आणि लक्षणीय बचत होईल.

• Follow us on