मुंबई, 20 जुलै : केरळमध्ये, 17 जुलै रोजी नॅशनल एलिजिबिलिटी कम एन्ट्रन्स टेस्ट (NEET) साठी बसण्यासाठी एका परीक्षा केंद्रावर मुलींना अपमानास्पद परिस्थितीचा सामना करावा लागला. सर्व महिला परीक्षार्थींना कठोर ड्रेस कोडच्या नावाखाली त्यांचे इनरवेअर काढायला लावले. याचा परीक्षार्थींना मानसिक त्रास तर झालाच, पण हे चुकीचे असल्याचेही बोलले जात आहे. ही बाब समोर आल्यानंतर आता सगळीकडे टीकेची झोड उठली आहे. यानंतर NEET परीक्षेचा ड्रेस कोड काय आहे? याबद्दल चर्चा होऊ लागली आहे. ही बाब इतकी गंभीर होती की अनेक विद्यार्थ्यांनी पोलिस ठाण्यात तक्रार दाखल केली. त्याबाबतचे वृत्त प्रसारमाध्यमांमध्ये ठळकपणे प्रसिद्ध झाले. यानंतर हे प्रकरण संसदेत गाजले. आता 5 महिला कर्मचाऱ्यांवर कारवाई करण्यात आल्याचे वृत्त आहे. पण या परीक्षांचा ड्रेसकोड काय आहे आणि केरळमधील ज्या परीक्षा केंद्रात ही बाब घडली आहे, ते खरेच योग्य होते का, हे आपण पाहिले पाहिजे. यापूर्वी, 2017 मध्येही केरळमध्ये असेच एक प्रकरण समोर आले होते. त्यानंतर चार शिक्षकांना निलंबित करण्यात आले. हे प्रकरण होते कुन्नूरचे. या लोकांनी एका मुलीला तिचे इनरवेअर काढण्यास सांगितले होते. प्रश्न – NEET परीक्षेत खरोखरच खूप कठोर ड्रेस कोड आहे का आणि का? होय, NEET परीक्षेत ड्रेस कोड असतो आणि तो कमी-अधिक प्रमाणात कडक असतो. विद्यार्थ्याला परीक्षा केंद्रावर कॉपीचे साधन आणण्यापासून रोखणे हा त्याचा मुख्य उद्देश आहे. त्यामुळे तुम्ही लांब शर्ट किंवा कुर्ता घालून या परीक्षांना जाऊ शकत नाही. शूज घालता येत नाही. थाँग्स, चप्पल, सँडल आणि कमी टाचांच्या चप्पलना परवानगी आहे. प्रश्न – उमेदवारांसाठी परीक्षा केंद्रांवर काय निर्बंध आहेत? तुम्हाला पेन्सिल बॉक्स, प्लॅस्टिक पाऊच, पेन, कॅल्क्युलेटर, स्केल, लेखन पॅड, पेन ड्राइव्ह, रबर आणि लॉग टेबल याशिवाय कोणत्याही प्रकारे मजकूर आत नेण्याची परवानगी नाही. याशिवाय, तुम्ही तुमच्यासोबत मोबाईल फोन किंवा इअरफोन आणि हेल्थ बँड घेऊ शकत नाही. पर्स, गॉगल, घड्याळे, ब्रेसलेट आणि कॅमेरा घेऊनही तुम्ही परीक्षेला जाऊ शकत नाही. NEET च्या माहिती व्हाउचरमध्ये हे स्पष्टपणे लिहिले आहे की तुम्ही कोणतेही दागिने किंवा धातूची वस्तू घालून येऊ शकत नाही. परंतु, या माहितीमध्ये तुम्ही परिक्षेसाठी जे कपडे घालणार आहात ते मेटॅलिक हुक इत्यादींचे असू शकतात की नाही हे कुठेही स्पष्ट केलेले नाही.
प्रश्न – परीक्षार्थींना मेटल डिटेक्टरमधून जावे लागते का? सर्व परीक्षार्थींना अत्यंत संवेदनशील मेटल डिटेक्टरमधून पास केले जाते. प्रत्येक केंद्रावर तशी सुविधा असावीच असे नाही, परंतु ज्या गोष्टींना बंदी आहे, त्या परीक्षा केंद्राच्या आत अजिबात जाऊ नयेत, असा कडक नियम आहे. महिला उमेदवारांची तपासणी बंद जागेत केली जाते. प्रश्न – जेईई (Mains), जेईई (Advanced) आणि CUET परीक्षांमध्ये समान ड्रेस कोड आणि निर्बंध आहेत का? हे जवळजवळ सारखेच आहे. परंतु JEE (Mains) आणि सीयूईटी मध्ये लांब शर्ट किंवा लांब कुर्ता आणि शूजवर बंदी घालण्याची चर्चा नाही. JEE Advanced मध्ये, उमेदवाराला निश्चितपणे सांगितले जाते की ताबीज, मोहक आणि धातूच्या वस्तू जसे की अंगठी, पेडंट्स, नोजपिन, ब्रेसलेट, कानातले, पेडंट्स, बॅज, कपडे आणि मोठी बटणे यांवर बंदी आहे. त्यांना केवळ चप्पल किंवा सँडल घालून परीक्षा केंद्रावर येण्यास सांगण्यात आले आहे. प्रश्न – या परीक्षांमध्ये मोठ्या खिशाच्या जीन्स घालण्यासही बंदी आहे का? हो, मोठ्या खिशाच्या जीन्स आणि फॅशनेबल जीन्स किंवा पायघोळ सर्वसाधारणपणे महिला उमेदवारांना परवानगी नाही. त्यामुळे यावेळच्या NEET परीक्षेतही महिला उमेदवारांना जीन्स न घालण्याचा सल्ला देण्यात आला होता. यावेळच्या NEET परीक्षेत लेगिंग्ज घालण्यावरही बंदी घालण्यात आली होती. प्लाझो घालूनही परीक्षा देता येत नाही. प्रश्न – हे सर्व निर्बंध का घालण्यात आले आहेत? NEET परीक्षा आयोजित करणार्या केंद्र संस्थेचं असं म्हणण आहे, की या सर्व कपड्यांद्वारे किंवा उपकरणांमधून, कॉपी करणारे साहित्य एकतर आत आणले जाऊ शकते किंवा अशी माध्यमं वापरुन बाहरेच्या लोकांशी संपर्क करुन प्रश्नांची उत्तरे विचारली जाऊ शकतात. त्यामुळे अतिशय विचारपूर्वक त्यांच्यावर बंधने लादली जातात. प्रश्न – परीक्षेत बंदी असलेल्या वस्तू किंवा परिधान करायच्या गोष्टींमध्ये अंतर्वस्त्रांवर काही बंदी आहे का? नाही बिलकुल नाही. याचा कुठेही उल्लेख नाही. ज्याने हे काम केले आहे, तो कोणत्याही परिस्थितीत असं करू शकत नाही. जर त्याने असे केले तर ते परीक्षेच्या नियमांच्या विरोधातच नाही तर त्याच्या मर्यादा देखील ओलांडतो. प्रश्न – टॅटू करून तुम्ही NEET परीक्षेला जाऊ शकता का? नाही. यावर देखील बंदी आहे.