जगातील एकमेव देश जिथे आतापर्यंत कोरोनाचा एकही रूग्ण नाही; इतरांना का जमलं नाही?

2019 च्या शेवटच्या महिन्यात चीनमध्ये कोरोनाचा फैलाव साथीच्या रोगाप्रमाणे होऊ लागला. जो नंतर जगभर पसरला. कोरोना व्हायरसच्या हल्ल्याने संपूर्ण जग हादरले. सर्वत्र लॉकडाऊन करण्यात आले. यानंतरही काही देश कोरोनापासून मुक्त राहिले. ज्यामध्ये अधिक देश हे लहान पॅसिफिक देश होते. मात्र, फेब्रुवारी 2022 पर्यंत उर्वरित देशांमध्येही कोरोनाचा शिरकाव झाला. आत्तापर्यंत फक्त एकच देश उरला आहे, तो देश म्हणजे आशियातील तुर्कमेनिस्तान. तुर्कमेनिस्तानने असे काय केले की आजपर्यंत तेथे कोरोनाचा एकही रुग्ण आढळला नाही. (विकी कॉमन्स)

तुर्कमेनिस्तान हे 1991 पर्यंत सोव्हिएत युनियनचे एक घटक प्रजासत्ताक होते. याच्या आग्नेयेला अफगाणिस्तान, नैऋत्येस इराण, ईशान्येला उझबेकिस्तान, वायव्येस कझाकिस्तान आणि पश्चिमेस कॅस्पियन समुद्र आहे. 'तुर्कमेनिस्तान' हे नाव पर्शियन भाषेतून आले आहे, ज्याचा अर्थ 'तुर्कांची भूमी' आहे. त्याची राजधानी अश्गाबात (अशकाबाद) आहे. (फाइल फोटो)

2020 च्या सुरुवातीला जेव्हा कोरोना चीनमधून जगात पसरू लागला तेव्हा तुर्कमेनिस्तान एअरलाइन्सने त्यांच्या देशातून बँकॉक आणि बीजिंगला जाणारी उड्डाणे तातडीने बंद केली. त्यांनी ताबडतोब अनेक देशांसह थायलंड आणि चीन या दोन देशांमध्ये चार्टर्ड फ्लाइट पाठवून आपल्या नागरिकांना बाहेर काढले. कोरोनाच्या दिवसात येथे कोरोना हा शब्द बोलण्यावर बंदी घालण्यात आली होती. असेही म्हटले जाते की सरकारी मीडिया असलेल्या या देशात कोरोनाच्या बातम्या आणि प्रकरणे जाणूनबुजून बाहेर येऊ दिली गेली नाहीत किंवा अधिकृतपणे दाखवलीही गेली नाहीत. (विकी कॉमन्स)

29 फेब्रुवारी 2020 पासून तुर्कमेनिस्तानने त्या सर्व देशांतील नागरिकांना त्यांच्या देशात येण्यास बंदी घातली, जिथे कोरोना विषाणूचा प्रभाव सुरू झाला होता. 05 मार्च रोजी, जेव्हा तीन परदेशी मुत्सद्दींचे विमान तुर्कमेनिस्तानला पोहोचले, तेव्हा त्यांना देशात प्रवेश करण्यास परवानगी देण्यात आली नाही आणि विमान परत पाठवण्यात आले. तुर्कमेनिस्तानला येणारी सर्व आंतरराष्ट्रीय उड्डाणे तुर्कमेनबात आंतरराष्ट्रीय विमानतळाकडे वळवण्यात आली, जिथे येणाऱ्या सर्व प्रवाशांची चाचणी घेण्यात आली. अशी व्यवस्था करण्यात आली होती की, एखाद्या प्रवाशाला संसर्ग झाल्याचे आढळल्यास त्याला तातडीने विमानतळावरून खास बनवलेल्या रुग्णालयात नेण्यात यावे. (विकी कॉमन्स)

नंतर फक्त आंतरराष्ट्रीय उड्डाणे रद्द करण्यात आली. त्यानंतरच मुत्सद्दी, अधिकारी आणि मानवतावादी मदत घेऊन आलेल्यांना तुर्कमेनिस्तानमध्ये प्रवेश करण्याची परवानगी देण्यात आली. मात्र, या सर्वांना कोरोना नसल्याचे प्रमाणपत्र आणावे लागले. एप्रिल 2020 मध्ये आणखी निर्बंध लादण्यात आले. तुर्कमेनबात विमानतळ हे देशाच्या सीमेवर आहे आणि देशाची लोकसंख्या तेथून खूप दूर राहते हे येथे नमूद केले पाहिजे. त्यामुळेच कोरोनाच्या काळात येथे रुग्णालयासारख्या सुविधा सुरू करण्यात आल्या होत्या. (शटर स्टॉक)

सीमेवर अशी व्यवस्थाही करण्यात आली होती की तिथे तैनात असलेले सर्व लोक संसर्ग दूर करण्यासाठी आवश्यक सुविधांसह असावेत. शहरे आणि गावांमध्ये अतिरिक्त नियंत्रण व्यवस्था उभारण्यात आली. एका शहरातून दुसऱ्या शहरात जाणाऱ्या प्रवाशांची आणि चालकांची सातत्याने चाचणी घेण्यात आली. देशांतर्गत उड्डाणांमध्येही पूर्ण तत्परता दाखवण्यात आली. सर्व क्रीडा स्पर्धा रद्द करण्यात आल्या. हे सर्व त्याने अतिशय शांतपणे केले. एप्रिल 2020 मध्येच देशात एक विशेष वैद्यकीय गट तयार करण्यात आला, ज्याने कोविडच्या प्रतिबंधासाठी सर्व आवश्यक व्यवस्था केल्या, देशातील सर्व लोकांची कोविडसाठी तपासणी करण्यात आली. (विकी कॉमन्स)

तुर्कमेनबात ही तुर्कमेनिस्तानच्या लेबाप प्रांताची राजधानी आहे. हे शहर उझबेकिस्तानच्या सीमेजवळ अमू दर्याच्या काठावर वसले आहे. हे आता आधुनिक औद्योगिक शहर असले तरी त्याचा इतिहास 2000 वर्षांहून जुना आहे. ऐतिहासिक सिल्क रोडवरील हा महत्त्वाचा थांबा होता. मध्ययुगीन काळात, तो शतकानुशतके बुखारा खानतेचा एक भाग होता. नंतर ते रशियन साम्राज्यात समाविष्ट झाले. 1886 मध्ये रशियन लोकांनी येथून ट्रान्स-कॅस्पियन रेल्वे नावाची रेल्वे सुरू केली. त्यानंतर बरेच रशियन येथे स्थायिक झाले. (विकी कॉमन्स)

वास्तविक हा तो देश आहे, जिथे नरकाचे द्वार मानले जाते. खरंतर, तुर्कमेनिस्तानच्या काराकुम वाळवंटात दरवाजा नावाचं एक विवर आहे, ज्यामध्ये गेल्या 5 दशकांपासून आग धुमसत आहे. याला संपूर्ण जगात नरकाचा दरवाजा म्हणतात. हा खड्डा प्रत्यक्षात गॅसचे विवर आहे, जो मिथेन वायूमुळे जळत आहे. आता त्याच्या गूढतेमुळे हे ठिकाण पर्यटकांसाठी एक मोठे आकर्षण आहे. (विकी कॉमन्स)

56 लाख लोकसंख्येसह, हा आशियातील सर्वात कमी लोकसंख्येचा देश आहे. 1881 मध्ये रशियाने ते ताब्यात घेतले. यानंतर, 1925 मध्ये ते सोव्हिएत युनियनमध्ये समाविष्ट केले गेले. पण इथे स्वातंत्र्याचा आत्मा नेहमीच वरचढ होता. 90 च्या दशकात जेव्हा सोव्हिएत युनियनमध्ये गोंधळ सुरू झाला तेव्हा 1991 मध्ये त्यांनी स्वतःला वेगळे केले आणि स्वतंत्र घोषित केले. (विकी कॉमन्स)

बाहेरून फार कमी लोकांना इथे येण्याची परवानगी आहे. व्हिसाचे नियम इतके जाचक आहेत की लोक इथे पर्यटनासाठीही येऊ शकत नाहीत. वर्षभरात जेमतेम 15000 बाहेरचे लोक इथे येतील. हा एक अतिशय सुंदर देश आहे, पण सरकारने पर्यटनाचा सर्वसाधारण विकास केला नाही, की त्यात रसही नाही. हा सामान्यतः हुकूमशाही शासन असलेला देश आहे.(शटरस्टॉक)

सपरमुरत नियाझोव, जे 2006 पर्यंत राष्ट्राध्यक्ष होते, त्यांनी आठवड्याचे दिवस त्यांच्या नातेवाईकांच्या नावावर ठेवले. तेव्हापासून तेच सुरू आहे. 2018 मध्ये, विद्यमान राष्ट्रपतींनी काळ्या वाहनांवर देशात बंदी घातली कारण ते मानतात की काळी वाहने दुर्दैवाचे प्रतीक आहेत. (शटर स्टॉक)