रेल्वेत किती प्रकारचे डबे असतात
नवी दिल्ली, 6 जून : भारतीय रेल्वे ने प्रवाशांच्या सोयीसाठी ट्रेनमध्ये अनेक प्रकारचे डबे बसवले आहेत. ज्यामध्ये प्रवासी त्यांच्या बजेटनुसार तिकीट बुक करतात. लोकल ट्रेन ते राजधानी, शताब्दी आणि तेजस एक्सप्रेस उपलब्ध आहे. एक्स्प्रेस गाड्यांनाही सुविधांनुसार वेगवेगळ्या बोगी असतात. प्रत्येक बोगीचा स्वतःचा क्लास असतो आणि भाडं देखील त्या वर्गानुसार असतं. प्रवासी त्यांच्या गरजेनुसार आणि सोयीनुसार वेगवेगळ्या क्लासमध्ये प्रवास करतात. भारतीय रेल्वे या वेगवेगळ्या बोगींच्या सुविधांनुसार पैसे आकारत असते. सोप्या शब्दात, कोणत्याही एका प्रवासाचे भाडे बोगीनुसार बदलते. येथे जनरल डब्यात स्वस्तात प्रवास करता येतो. तर व्हीआयपी किंवा इतर सुविधांसाठी जास्त भाडं भरावं लागतं.
कोच आणि त्याची श्रेणी रेल्वेच्या डब्याबाहेर दिसते. याद्वारे प्रवासी नेमून दिलेल्या सीटवर बसून आपला प्रवास पूर्ण करत असतात. लोक त्यांच्या सोयीनुसार कोच निवडतात. या डब्यांचे प्रकार काय आहेत आणि त्यामध्ये कोणत्या सुविधा उपलब्ध आहेत. ट्रेनमध्ये किती प्रकारचे डबे आहेत आणि डब्यांवर लिहिलेल्या कोडचा अर्थ काय असतो हे आज आपण सविस्तर जाणून घेणार आहोत.
UR किंवा GENREL कोच जनरल म्हणजे सामान्य. म्हणूनच त्याला साधारण कोच म्हणतात. हा रेल्वेचा डबा आहे, जो सामान्य प्रवाशांसाठी उपलब्ध असतो. त्याचे तिकीटही सर्वात स्वस्त असतं. या डब्यातून प्रवास करण्यासाठी रिझर्व्हेशनची गरज नसते. त्यामुळे या डब्यात प्रवाशांसाठी निश्चित सीट नसतं. ट्रेनमध्ये जास्त गर्दी असल्यास 24 तासांत संबंधित मार्गावरील दुसऱ्या ट्रेनच्या जनरल डब्यातून प्रवास करता येतो. 2S सेकंड सीटर किंवा CC कोच या कोचला चेअरकार कोच म्हणतात. त्यात बसण्यासाठी रिझर्व्हेशन आवश्यक आहे. यात कोणत्याही विशेष सुविधा नाहीत, फक्त सामान्य कोचपेक्षा ते अधिक आरामदायक आहे. जनशताब्दी आणि इंटरसिटी गाड्यांमध्ये असे डबे पाहायला मिळतील. SL कोच प्रवाशांना स्लीपर कोचमध्ये आरक्षण आवश्यक आहे. यामध्ये बसण्यासोबतच झोपून प्रवास केला जातो. कारण प्रत्येक प्रवाशाला वेगळ्या नंबरसह सीट दिली जाते. EC किंवा एक्झिक्युटिव्ह चेअर कार लहान प्रवासासाठी हा कोच अतिशय आरामदायी आहे. त्यामुळे या कोचमध्ये चेअर कार श्रेणी उपलब्ध आहे. हा कोच वातानुकूलित आहे. या कोचमध्ये दोन आणि तीनच्या पेयरमध्ये सीट आहेत. प्रवासादरम्यान प्रवाशांना नाश्ता आणि रात्रीच्या जेवणाची सोय केली जाते. 3rd AC Or 3 Tier एसी कोच या कोचमध्ये स्लीपिंग बर्थ आहे. त्यात एसीची सुविधा आहे. या डब्यात, चादर आणि ब्लँकेट्स देखील तुम्हाला दिले जातात. तिकीटाच्या पेमेंटमध्ये त्याची किंमत समाविष्ट आहे. 2nd AC कोच हा डबा थर्ड एसीपेक्षा चांगला असतो. प्रवाशांच्या प्रायव्हसीसाठी डब्यात पडदे ठेवण्यात आलेले असतात. त्यात बेडिंगचीही सोय आहे. FIRST AC कोच हा डबा ट्रेनमधील सर्वात महागडा आहे. त्याचे भाडे खूप जास्त आहे. राजधानी ट्रेनमध्ये या कोचमध्ये आलिशान सुविधा आहेत. यात प्रवाशांसाठी कर्मचारीही आहेत, जे प्रवाशांच्या सूचनांनुसार विविध कामे करतात.