भारतातील या टॉप 10 रेड लाईट एरियाची जगभरात चर्चा! तीन तर आपल्या महाराष्ट्रातील
सर्वोच्च न्यायालयाने वेश्याव्यवसायाला व्यवसायाचा दर्जा दिला आहे. गुरुवारी आपल्या एका निर्णयात, सर्वोच्च न्यायालयाने या संदर्भात राज्य आणि केंद्र सरकार तसेच पोलिसांना अनेक मार्गदर्शक तत्त्वे जारी केली आहेत, तसेच इतर कोणत्याही व्यवसायाप्रमाणे लैंगिक व्यवसाय कायदेशीर असल्याचे घोषित केले आहे.
वेश्याव्यवसाय हा आजही जगभरातील महिलांच्या वैयक्तिक स्वातंत्र्यावरचा कलंक आहे. भारतासारख्या देशात ज्या देशात महिलांना पूजनीय मानले जाते, त्या देशात महिलांना प्रदीर्घ काळापासून वेश्याव्यवसायासारख्या घृणास्पद व्यवसायात गुंतवून ठेवण्यात आले आहे. भारतातील असे 10 रेड लाईट एरिया, ज्यांची चर्चा केवळ आशियामध्येच नाही तर जगभरात आहे.
ग्वाल्हेर: ग्वाल्हेरमधील रेशमपुरा हा एक प्रकारे मध्य प्रदेशातील सिंधिया कुटुंबाच्या जमिनीवरील मोठा रेडलाइट एरिया आहे. येथे परदेशी मुलींसोबत मॉडेल्स, कॉलेज तरुणीही असतात. इथे एक प्रकारे महाविद्यालयीन मुलींसाठी अनेक कार्यालये उघडली आहेत. इंटरनेट आणि मोबाईलवर येणाऱ्या माहितीच्या आधारे कॉल गर्ल्सचे बुकिंग केले जाते. डिलिव्हरीचे ठिकाण ग्राहकाला ईमेल किंवा मोबाईलवरून कळवले जाते. कॉल गर्ल्सना कंत्राटावर किंवा पगारावर कामावर घेतले जाते.
प्रयागराज (मीर गंज अलाहाबाद) : गंगा, जमुना आणि सरस्वतीच्या त्रिवेणीमुळे अलाहाबाद हे प्रयागराज तीर्थक्षेत्र म्हणून भारतभर प्रसिद्ध आहे. मात्र, बाजार चौकातील मिरगंज परिसरात असलेला इतिहास हा रेड लाईट एरिया असून तो सुमारे दीडशे वर्ष जुना आहे. देशाचे पहिले पंतप्रधान जवाहरलाल नेहरू यांचा जन्म येथेच झाल्याचे जाणकार सांगतात. याला ठोस पुरावा नसला तरी. इथे तुम्हाला जुन्या इमारतींनी व्यापलेला बंद रस्त्यांवर वेश्या बाजार दिसेल. मिळालेल्या माहितीनुसार, पूर्वी येथे कोठे चालत असत आणि जुने जमीनदार मुजरा पाहण्यासाठी येथे येत असत. येथे अवैध वेश्याव्यवसाय चालतो. एकेकाळी संपूर्ण देशात शिक्षणाचे केंद्र असलेले अलाहाबाद येथे असलेल्या मीरगंज परिसरात असलेल्या कोठासाठीही प्रसिद्ध आहे.
शिवदासपूर, वाराणसी: जगातील प्राचीन शहरांपैकी एक असलेले वाराणसी हे एक प्रकारे हिंदूंचे सर्वात पवित्र तीर्थस्थान आहे. परंतु, येथे अनेक जुन्या गल्ल्यांमध्ये वेश्याव्यवसायाचा इतिहासही दिसून येतो. येथील दालमंडी आणि शिवदासपूर सारखे भाग अनेक वर्ष जुन्या वेश्याव्यवसायाच्या मंडई आहेत. शिवदासपूर वाराणसी रेल्वे स्थानकापासून सुमारे 3 किमी अंतरावर असलेला परिसर हा येथील रेड लाइट एरिया म्हणून प्रसिद्ध आहे. हा एक प्रकारे यूपीचा सर्वात मोठा रेड लाइट एरिया आहे.
जीबी रोड दिल्ली: राजधानी दिल्लीतील जीबी रोडचे पूर्ण नाव गार्स्टिन बॅस्टिन रोड आहे. राजधानी दिल्लीतील हा सर्वात मोठा रेड लाइट एरिया आहे. मात्र, 1965 मध्ये त्याचे नाव बदलून स्वामी श्रद्धानंद मार्ग असे करण्यात आले. या परिसरालाही स्वतःचा इतिहास आहे. मुघल काळात एकूण पाच रेड लाइट एरिया असायचे. ब्रिटीशांच्या काळात हे पाच क्षेत्र एकत्र विलीन झाले आणि त्याच वेळी त्याला जीबी रोड असे नाव देण्यात आले. जाणकारांच्या मते, वेश्याव्यवसाय हा येथील सर्वात मोठा व्यवसाय असून, नेपाळ आणि बांगलादेशातून मोठ्या प्रमाणात मुलींची येथे तस्करी करून त्यांना आश्रयाला आणले जाते. सध्या एकाच खोलीत अनेक केबिन आहेत, ज्या एकाच वेळी अनेक ग्राहकांना सेवा देतात.
कामाठीपुरा मुंबई: फॅशन, चित्रपट आणि व्यवसायाचे शहर, मुंबईतील कामाठीपुरा हा परिसर संपूर्ण जगाच्या सर्वात प्रमुख रेडलाइट एरियामध्ये प्रसिद्ध आहे. हे आशियातील सर्वात जुने रेड लाईट एरिया असल्याचे सांगितले जाते. या परिसराचा इतिहास सन 1795 मध्ये ओल्ड बॉम्बेच्या बांधकामापासून सुरू होतो. या भागात बांधकाम क्षेत्रात काम करणाऱ्या आंध्र महिलांनी वेश्याव्यवसाय सुरू केल्याचे सांगितले जाते आणि काही वर्षांतच म्हणजे 1880 मध्ये हा परिसर ब्रिटिशांचे आश्रयस्थान बनला. आश्चर्याची गोष्ट म्हणजे आजही हा परिसर या वेश्याव्यवसायासाठी संपूर्ण देशात प्रसिद्ध आहे. एका अंदाजानुसार, सुमारे 2 लाख सेक्स वर्करचे कुटुंब येथे राहतात, जे संपूर्ण मध्य आशियातील सर्वात मोठे आहे.
सोनागाछी कोलकाता: देशाच्या पूर्वेकडील सर्वात मोठे महानगर असलेले सोनागाछी हे आशियातील सर्वात मोठे रेडलाइट क्षेत्र मानले जाते. येथे अनेक बहुमजली इमारती असल्याचा अंदाज आहे, जिथे सुमारे 11 हजार वेश्या वेश्याव्यवसाय करतात. उत्तर कोलकाता येथील शोभा बाजाराजवळील चित्तरंजन अव्हेन्यू येथील परिसरात वेश्याव्यवसायात गुंतलेल्या महिलांना परवाने देण्यात आले आहेत. येथे हा व्यवसाय अनेक प्रकारच्या गटांकडून चालवला जातो, ज्यांना एक प्रकारे टोळ्या म्हणतात. एका अंदाजानुसार या झोपडपट्टीत 18 वर्षांपेक्षा कमी वयाच्या सुमारे 12,000 मुली देहव्यापारात गुंतलेल्या आहेत.