मुंबई, 28 मार्च : युरिनमध्ये इन्फेक्शनची समस्या सहसा महिलांना भेडसावत असते. अशा परिस्थितीत या आजाराची चर्चा कमी आहे. त्याचबरोबर इतर किरकोळ आजारांप्रमाणे स्त्रियाही याकडे दुर्लक्ष करतात. त्यामुळे लघवीचा हा आजार अनेक पटींनी वाढून गंभीर आजार बनतो. ज्या महिला युरिनरी ट्रॅक्ट इन्फेक्शनबाबत सावध असतात. तुम्ही पाहिलेच असेल की, त्या जेव्हाही लघवीला जातात तेव्हा सोबत पाणी घेतात.
स्वच्छतेसोबतच ही एक चांगली सवय आहे, परंतु तुम्हाला हे वाचून आश्चर्य वाटेल की, आरोग्य तज्ञ या सवयीला युरिनरी ट्रॅक्ट इन्फेक्शनपासून बचाव करण्याचा उत्तम उपाय मानत नाहीत. त्यांच्या मते, लघवीला जाणे किंवा स्वच्छता आणि त्यासंबंधीची खबरदारी यापेक्षा शौचाशी संबंधित गोष्टी युरिन इन्फेक्शनसाठी अधिक जबाबदार असतात.
नको असलेली प्रेग्नन्सी टाळण्यासाठी कोणत्या गर्भनिरोधक पद्धतींचा वापर करावा? जाणून घ्या तज्ज्ञांकडून
राम मनोहर लोहिया हॉस्पिटल, दिल्ली येथील यूरोलॉजी विभागाचे एचओडी प्रा. राजीव सूद स्पष्ट करतात की, मूत्रमार्गाचा संसर्ग कोणालाही होऊ शकतो आणि पुरुषांनाही होऊ शकतो. परंतु सामान्यतः लघवीच्या संसर्गाची वारंवार तक्रार स्त्रियांमध्ये दिसून येते (स्त्रियांमध्ये मूत्र संक्रमण). हा संसर्ग बाहेरून येत नाही तर व्यक्तीच्या शरीरातूनही होतो. महिलांमध्ये या संसर्गाची सर्वाधिक तक्रार करण्यामागे जैविक कारण देखील आहे.
पुरुषांमध्ये युरिन इन्फेक्शन का कमी होते?
डॉक्टर सूद म्हणतात की, पुरुषांची मूत्रमार्ग महिलांच्या मूत्रमार्गापेक्षा जास्त लांब असते. महिलांच्या मूत्रमार्गाची लांबी केवळ 3-4 सेमी असते तर पुरुषांच्या मूत्रमार्गाची लांबी सुमारे 18-20 सेमी असते. त्यामुळे महिलांच्या मूत्रमार्गातून संसर्ग (यूटीआय) पसरवणारे जीवाणू लवकर शरीरात पोहोचतात.
मूत्र संसर्ग का होतो?
मूत्र संसर्ग कोठून येतो? हे शौचाच्या ठिकाणाहून येते. आपण जिथून शौच करतो ती जागा अल्कधर्मी असते. तर आपण लघवी करतो ती जागा आम्लयुक्त असते. अशा स्थितीत शौचाच्या ठिकाणचे बॅक्टेरिया, ई-कोलाय इत्यादी मूत्रमार्गाच्या अम्लीय भागाला भेटतात तेव्हा ते लगेच संसर्ग पसरवतात. महिलांच्या मूत्रमार्ग आणि शौचाच्या ठिकाणामधील अंतरही कमी असते, अशावेळी युरिन इन्फेक्शनचे हे बॅक्टेरिया लवकर पसरतात.
यूटीआय झाले आहे हे कसे कळेल?
लघवी करताना जळजळ होत असल्यास. लघवी वारंवार येते. तापही येतो. लघवीतही रक्त येऊ शकते. ही सर्व युरिन इन्फेक्शनची लक्षणे आहेत.
महिला कुठे चुकतात?
सामान्यत: महिला लघवी करताना सोबत पाणी घेतात, पण प्रत्यक्षात लघवीची जागा स्वच्छ करून युरिन इन्फेक्शन टाळता येत नाही. यासाठी शौचाची जागा स्वच्छ करणे जास्त गरजेचे आहे. महिलांची मूत्रमार्ग आधीच लहान असल्याने, शौचास गेल्यावर जेव्हाही त्यांनी स्वच्छता करावी, तेव्हा त्यांनी ती पुढून-मागे करावी. केवळ महिलाच नाही तर जवळपास सर्वच जण ही चूक करतात की, शौचास गेल्यावर ती जागा मागून स्वच्छ करतात. त्यामुळे शौचाच्या ठिकाणचे बॅक्टेरिया पुढे येतात आणि युरिन इन्फेक्शनची समस्या वाढण्याची शक्यता असते. ही चूक करू नका.
असा नाश्ता आरोग्यासाठी ठरू शकतो घातक! तुम्ही सकाळी हे पदार्थ खात नाही ना?
या गोष्टी लक्षात ठेवा
- कॉटनचे आणि स्वच्छ असलेले अंडर गारमेंट्स वापरा. सिंथेटिक कपडे टाळा.
- मासिक पाळीच्या काळातही स्वच्छतेची काळजी घ्या.
- संभोगानंतरही स्वच्छता पाळा.
- जेव्हा तुम्ही इंग्लिश टॉयलेट वापरता तेव्हा आधी सीट स्वच्छ करा.
- जेव्हा जेव्हा संसर्ग होतो तेव्हा लगेच औषध घ्या.
- जर इन्फेक्शन वारंवार होत असेल तर किडनीवर परिणाम होणार नाही म्हणून तपासणी करा.
- सर्वात महत्त्वाची गोष्ट म्हणजे शौच केल्यानंतर जागा समोरपासून मागे स्वच्छ करणे.
मराठी बातम्या, ब्रेकिंग न्यूज मराठीत सर्वात आधी News18 लोकमतवर. आजच्या ताज्या बातम्या, लाइव्ह न्यूज अपडेट, सर्वात आधी वाचा विश्वासार्ह मराठी न्यूज वेबसाइट News18 लोकमतवर.
Tags: Health, Health Tips, Lifestyle