साधे हातपाय दुखणंही कॅन्सरसारख्या गंभीर आजाराचं एक लक्षण

एकाच ठिकाणी सुरू झालेला कॅन्सर शरीराच्या इतर भागात पसरतो याला मेटास्टेसिस कॅन्सर म्हणतात. जेव्हा कर्करोगाच्या पेशी रक्त किंवा लसिकामध्ये प्रवेश करतात तेव्हा इतर अवयव प्रभावित होतात.जर हा कॅन्सर हाडात पसरला तर त्याला बोन मेटास्टेसिस म्हणतात. कर्करोगाच्या पेशी ज्या हाडात पसरतात त्या हाडांचं नुकसान करतात. हाडांच्या आत वाढू लागतात. या प्रक्रियेदरम्यान ते परजीवी बनतात आणि हाडातून पोषक आहार घेण्यास सुरुवात करतात, ज्यामुळे प्रभावित हाडे नाजूक होऊ लागतात.

जवळजवळ सर्व प्रकारचे कर्करोग हाडांमध्ये पसरतात. मात्र काही कॅन्सर हाडांमध्ये पसरण्याची शक्यता जास्त असते. यामध्ये स्तनाच्या कर्करोगाचीही समावेश आहे. हाडांमध्ये कॅन्सर पसरू लागला की त्याची लक्षणं दिसू लागतात मात्र ती अगदी सर्वसामान्य अशी वाटतात.

myupchar.com चे डॉ. आयुष पांडे यांनी सांगितलं, मुख्यतः पाठीचा कणा, ओटीपोट आणि मांडीच्या हाडांवर परिणाम हाड मेटास्टेसिस कर्करोगाचं पहिलं लक्षण आहे. हाड मेटास्टेसिस कर्करोगाच्या उपचारानंतर बर्‍याच वर्षांनंतरही होऊ शकतो. कधीकधी हाड मेटास्टेसिस कोणतीही चिन्हं किंवा लक्षणं दर्शवत नाहीत.जेव्हा हे उद्भवते तेव्हा बहुतेकदा हाडांशीच संबंधित असतं ज्याचा परिणाम हाडांवर होतो. हाडांवर परिणाम होण्याव्यतिरिक्त हाडांच्या मेटास्टेसिसची काही सामान्य चिन्हं आहेत, जसं की हाडांचा त्रास, प्रभावित हाडात फ्रॅक्चर, मूत्र आणि आतड्यांवरील हालचालींवर नियंत्रण न राहणं, पाय आणि हात दुखणं, हायपरकॅलकेमिया, मळमळ, बद्धकोष्ठता देखील उद्भवते.

अशा प्रकारे होतं याचं निदान

वैद्यकीय इतिहास आणि शारीरिक तपासणीमुळे प्रभावित हाडांबद्दल माहिती मिळू शकते. हाडांच्या मेटास्टेसिसच्या बाबतीत रक्त चाचण्यांचा काही उपयोग होत नाही, इमेजिंग तंत्रं अंतिम निदानास मदत करतात. यात एक्स-रे, हाडे निरीक्षण, सीटी स्कॅन, एमआरआय निरीक्षण, पीईटी निरीक्षण समाविष्ट आहेत.

हे आहेत उपाय

हाड मेटास्टॅसिस हा एक प्रकारचा प्रगत कर्करोग आहे. डॉक्टरांना कर्करोगाच्या सर्व पेशी काढून टाकणं शक्य नाही. मेटास्टेसेसचे आकार कमी करण्यासाठी आणि त्यांची वाढ रोखण्यासाठी विविध प्रकारचे उपचार उपलब्ध आहेत. यामुळे वेदना आणि इतर लक्षणं कमी होऊ शकतात. हाडांच्या मेटास्टेसिससाठी वापरल्या जाणार्‍या उपचारांमध्ये केमोथेरपी एजंट्स, संप्रेरक थेरपी, लक्ष्यित थेरपी, इम्युनोथेरपी, रेडिएशन थेरपी यांचा समावेश आहे. वेदना कमी करणं, फ्रॅक्चर होण्यापासून थांबवणं आणि इतर हाडांमध्ये पसरण्यापासून प्रतिबंध करणं हे या उपचारांचं लक्ष्य आहे.

अधिक माहिती साठी वाचा आमचा लेख – बोन मेटास्टॅटिस: लक्षणे, कारणे …

न्यूज18 वर प्रकाशित आरोग्य विषयक लेख भारतातील पहिल्या, विस्तृत आणि प्रमाणित वैद्यकीयमाहितीचा स्त्रोत असलेल्या myUpchar.com यांनी लिहिलेले आहेत. myUpchar.com या संकेतस्थळासाठी लेखन करणारे संशोधक आणि पत्रकार, डॉक्टरांच्या सोबत काम करून, आपल्या साठीआरोग्य विषयक सर्वंकष माहिती सादर करतात.