कीव, 26 जानेवारी : युक्रेनच्या संकटामुळे (Ukraine Crisis) त्याभोवती वाढत्या लष्करी घडामोडींनी केवळ पूर्व युरोपमध्येच नव्हे तर संपूर्ण जगाची चिंता वाढू लागली आहे. राजनैतिक प्रयत्न सुरू ठेवण्याचा अमेरिकेचा (USA) मानस आहे, पण त्याचवेळी युक्रेनच्या सीमेवर रशियाच्या सैन्याची वाढती संख्या पाहता नाटो (NATO) सैन्याच्या संख्येतही वाढ करण्यात येत आहे. पण अलीकडच्या घडामोडींमध्ये जर्मनीच्या (Germany) वृत्तीने नाटोच्या एकतेवर प्रश्नचिन्ह निर्माण केले आहे. अशा परिस्थितीत, या संपूर्ण संकटात जर्मनीची परिस्थिती आणि भूमिका आणि नाटोचे देखील स्वतंत्रपणे मूल्यांकन केले जात आहे.
काय झालं होतं?
नाटो सहयोगी एस्टोनियाला जर्मनीने युक्रेनला जर्मन वंशाची शस्त्रे देण्यापासून रोखल्याचे शुक्रवारी उघड झाले. त्याचवेळी, जर्मनीचे नवीन नौदल प्रमुख व्हाईस अॅडमिरल के अचिम शॉनबॅच यांच्या विधानाने गोंधळ निर्माण झाला जेव्हा त्यांनी म्हटले की क्रिमिया युक्रेनला परत दिले जाणार नाही आणि रशियाचे अध्यक्ष व्लादिमीर पुतिन आदरास पात्र आहेत. या वक्तव्यामुळे त्यांना राजीनामा द्यावा लागला होता.
युद्धात वापरण्याची भीती
जर्मनीच्या पहिल्या महिला परराष्ट्र मंत्री अॅनालेना बायरबॉक यांनी उघडपणे स्पष्ट केले की त्यांच्या देशाकडून नाटोला देण्यात येणारी शस्त्रे भविष्यात युद्धासाठी वापरली जाऊ शकतात. त्या गेल्या आठवड्यात म्हणाल्या की आमची मर्यादित स्थिती स्पष्ट आहे आणि त्याचे मूळ इतिहासात आहे. त्याचवेळी, जर्मनीने आपल्या कामातून हे देखील दाखवून दिले आहे की रशियाचे खेळणे बनण्यात त्याला रस नाही.
तर काय होईल
युक्रेनच्या संकटात जर्मनी नाटो सदस्यांना कितपत पाठिंबा देऊ शकेल हा मोठा प्रश्न आहे. रशियाने युक्रेनवर हल्ला केल्यास जर्मनीचे काय होईल? जर पाश्चात्य देशांनी रशियावर निर्बंध लादले असतील तर जर्मनी त्यांना किती आणि किती काळ किंवा किती प्रमाणात सहकार्य करेल.
रशियाच्या जवळ नाही पण..
हे स्पष्ट आहे की जर्मनी रशियाचा समर्थक नाही. वॉल नॅशनल जर्नलच्या अहवालानुसार, जर्मन अधिकाऱ्यांनी उघडपणे सांगितले नाही. मात्र, ते म्हणाले की ते रशियाहून जर्मनीला येणारी नॉर्ड स्ट्रीम 2 पाइपलाइन देखील होल्डवर ठेवू शकतात. या संदर्भात जर्मनीने कोणतेही औपचारिक किंवा अधिकृत विधान किंवा कारवाई केलेली नाही.
युक्रेनचे संकट जगाला शीतयुद्धाकडे ढकलत आहे का? युरोपमध्ये युद्धाची परिस्थिती?
जर्मनीचा दृष्टिकोन थोडा वेगळा
अमेरिकेच्या जर्मन मार्शल फंडच्या रहिवासी फेलो, लियाना फिक्स यांनी परराष्ट्र धोरणाला सांगितले की, शस्त्रे पुरवणे हे इतर देशांमधील धोका थांबवण्यासाठी एक सुरक्षा उपाय म्हणून पाहिले जाते, तर जर्मनीच्या राजकीय दृश्यात याकडे आणखी एक संकट म्हणून पाहिले जाते.
अमेरिकेची भूमिका
जर्मनीतील देशांतर्गत राजकारण हे एकविसाव्या शतकातील वास्तव म्हणून अद्याप स्वीकारलेले नाही, असे जर्मन राजकारणाविषयीचे अनेक तज्ज्ञ मानतात. जर्मनीने युक्रेनमधील हॉस्पिटलला आर्थिक मदत पाठवली आहे. या प्रकरणी जर्मनीवर कोणतीही प्रतिक्रिया टाळत, अमेरिकेच्या परराष्ट्र मंत्री म्हणाले की जर्मनी "आपली भीती सामायिक केली असून आम्ही एकजुटीने हे संकट सोडवण्यासाठी वचनबद्ध आहोत, यात आम्हाला शंका नाही."
जर्मनी कोणत्याही टोकाच्या परिस्थितीसाठी स्वतःला जबाबदार धरू इच्छित नाही. जर्मनीचे परराष्ट्र धोरण संथ आहे. 2014 मध्येही रशियाने क्रिमियाला जोडल्यानंतर जर्मनीने हळूहळू मात्र निश्चितपणे निर्बंध लादले. तज्ञांना या प्रकरणात इतक्या लवकर जर्मनीबद्दल मत बनवायचे नाही.
मराठी बातम्या, ब्रेकिंग न्यूज मराठीत सर्वात आधी News18 लोकमतवर.
आजच्या ताज्या बातम्या, लाइव्ह न्यूज अपडेट, सर्वात आधी वाचा विश्वासार्ह मराठी न्यूज वेबसाइट News18 लोकमतवर.